مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - تاثير تغيير اقليم بر شدت و دوره بازگشت خشكسالي‌هاي ايران

چكيده فارسي :

در اين مطالعه بر اساس مدل HadCM3 و دو سناريوي A1B، A2 براي دوره پايه ( 1961- 1990) و دوره پيشبيني (2040- 2011) در مقياس روزانه فرايند ريز مقياس نمايي انجام شد و دادههاي مقادير مجموع بارش روزانه براي ايستگاه هاي منتخب توليد شد. بعد از كاليبراسيون مدل و اطمينان از توانمندي مدل در ساخت سري هاي زماني بارش كه با مقايسه داده هاي شبيه سازي شده با مقادير بارش در دوره پايه در سطح اطمينان 95 درصد صورت پذيرفت، جهت بررسي وضعيت خشكسالي، شاخص استاندارد شده بارش (SPI) به كار رفت. نتايج نشان داد كه ميزان بارش نسبت به دوره پايه طي دوره هاي آينده نزديك تحت خروجي هاي مدل گردش عمومي جو HadCM3 و دو سناريوي A1B، A2 تغيير معني داري در بيشتر مناطق كشور خواهد داشت. بيشترين درصد تغيير مربوط به جنوب شرقي كشور مي باشد كه براي هر سه تداوم زماني 3، 12 و 24 ماهه افزايش خشكسالي را نشان مي دهد به طوريكه براي براي تداوم زماني 12 ماهه و 50 ساله شدت خشكسالي دوره پايه 82/13 بوده ولي در دوره آتي سناريوي A2، 05/15 و در دوره آتي سناريوي A1B، 39/18را نشان مي دهد. در غرب و شمال كشور نيز به طور مشابه در كليه تداوم هاي زماني شدت خشكسالي در دوره هاي آتي بيش تر از دوره پايه است، به طوريكه در دوره 24 ماهه و دوره بازگشت 50 ساله شدت خشكسالي پايه 31/16 ولي در دوره آتي A2، 65/18 و در دوره آتي A1B، 55/19 را نشان مي دهد. در مناطق جنوب، مركز و شرق كشور مقادير شدت خشكسالي پايه و آتي با تداوم زماني 24 ماهه و در دوره برگشت 50 ساله همگي حدود 8/18 بوده و شدت خشكسالي تغييرات زيادي را نشان نمي دهد. شدت خشكسالي در شمال غرب كشور و جنوب غرب كشور در هر سه تداوم زماني 3، 12 و 24 ماهه در دوره هاي آتي كمتر از دوره پايه خواهد بود، به طوريكه در تداوم زماني 24 ماهه شدت خشكسالي با دوره برگشت 50 ساله پايه 23 ولي در دوره هاي آتي 44/18 را نشان مي‌ دهد.