بررسي رژيم راستي آزمايي معاهده منع جامع آزمايش هاي هسته اي (CTBT) و پيامدهاي فني و امنيتي احتمالي تصويب آن براي جمهوري اسلامي ايران

The Verification Regime of the Comprehensive Nuclear-Test-Ban Treaty (CTBT); the possible technical and security implications of its approval for the Islamic Republic of Iran

معاهده منع جامع آزمايشهاي هستهاي در شرايطي پابه عرصه بين المللي گذاشت كه با وجود معاهده عدم اشاعه، سلاح هاي هسته اي درحال اشاعه و گسترش بودند. ازاينرو، اين معاهده به‌منظور جلوگيري از اشاعه سلاحهاي هسته اي و منع آزمايشهاي هسته اي، به‌عنوان گامي اساسي و لازم براي ورود به باشگاه كشورهاي هستهاي، با حمايت قدرتهاي اتمي منعقد شد. براساس مفاد معاهده، نظارت بر حسن اجراي تعهدات كشورها ازطريق جمع‌آوري، پردازش و انتشار اطلاعات حاصل از يك «سامانه نظارت بين‌المللي» متشكل از ايستگاههاي لرزهاي، راديونوكلايد، فروصوت و هيدروآكوستيك صورت خواهد پذيرفت، كه اثرات وقوع يك انفجار هستهاي احتمالي در هر نقطه از كره زمين اعم از زمين، هوا و دريا را به‌صورت لحظهاي و برخط (آنلاين) ثبت و جهت پردازش به «مركز دادههاي بين‌المللي» مستقر در وين (اتريش)، ارسال مي‌نمايد. دراين‌ميان، واكاوي رژيم راست يآزمايي معاهده و بررسي تهديدات و چالش هاي فني، سياسي و امنيتي احتمالي آن براي جمهوري اسلامي درصورت تصويب، موضوع اين مقاله است. استدلال نگارندگان در اين مقاله آن است كه راستيآزمايي معاهده داراي چالش ها و ضعفهاي ساختاري و فنياي است كه اين چالش ها ميتواند به‌لحاظ نظامي و امنيتي تهديدزا و به‌لحاظ حاكميتي و سياسي محدودكننده باشد. همچنين از بعد فني نيز امتيازات و پشتوانه فني كشورهاي داراي تجربه آزمايش هسته اي ميتواند زمينه فريب سامانه راستيآزمايي و نيز مخفي‌كاري و يا دسترسي به اطلاعات نظامي متعارف محرمانه كشورهاي هدف را فراهم آورد.

Comprehensive Test Ban Treaty introduced to international arena, while nuclear weapons were expanding with the Non Proliferation Treaty existing by the time. Thus, to prevent increasing of nukes and prohibiting nuclear tests, this inclusive treaty was born as a fundamental and necessary step by the Nuclear Club support for the new members. Based on the content, the supervision on the implementation of commitments by members is executed all the way through “International Monitoring System” (IMS) by compiling, processing and dissemination of data gathered from Seismic Stations, Radionuclide, Infrasound Stations and Hydroacoustic Network. Such system marks all probable nuclear outbursts throughout the globe promptly within land, air and sea; and transmits it online to the Vienna located “International Data Center” for the ample process. In this regard, the current paper aims at elaborating on the Treaty Verification regime and the scrutiny on the possible threats as well as technical, political and security challenges for the Islamic Republic of Iran upon ratification. The authors presume the verification of treaty encompasses structural and technical weaknesses and challenges, which could be threat bearing for security and military, and limitative politically and governmentally. Furthermore, benefitting from the technical privileges and support, the nuclear experienced states may manufacture the verification system for their target countries in addition to access to their clandestine and confidential military intelligence.