يك ديو ناشناخته در ادبيات پهلوي، و هماورد اهورايي آن

املاي وخدغجبه‌ عنوان نام يك ديو در بندي از كتاب هشتم دينكرد آمده است. اين واژه در رسالۀ گزيده‌هاي زادسپرم نيز در هنگام بيان يك صحنۀ آخرالزّماني ذكر شده است. در هر دو بار كاربرد آن، ايزد «اهلشونگ» هماورد اين ديو ناشناخته است. در متون اوستايي و پهلوي ديوي به‌عنوان هماورد اين ايزدبانو يافت نشد. از اين رو، اين احتمال به يقين نزديك‌تر شد كه نام اين ايزدبانو به اشتباه در اين دو بند ذكر شده است. اكنون با يك معادلۀ دومجهولي روبرو هستيم؛ نه نام ديو معلوم است و نه نام ايزد ستيزگر با آن را مي‌دانيم. تنها سرنخ اين است كه در آن صحنۀ آخرالزّماني از يك آتش يا آتش‌پيكر سخن به ميان آمده است. با تعيين هويّت آتش‌پيكر، و آنچه از او و دشمنش در آغاز آفرينش صادر شد، مطلب اندكي از ابهام مطلق بيرون آمد. با بررسي چند بند از متن‌هاي مختلف سرانجام به اين نتيجه رسيديم كه نام اين ديو صورت منفي نام هماورد اهورايي آن است. اشتباه در قرائت يك واژه، و جايگزيني مترادف آن قرائت به جاي واژۀ اصلي موجب اين ابهام و تناقض شده بود.