بررسي مقادير كود نيتروژن و فاصله كاشت بر ويژگيهاي زراعي لاين 8615 برنج

Evaluation of nitrogen fertilizer rates and planting space on agronomic traits of 8615 rice line

يكي از فاكتورهاي مؤثر در افزايش توليد برنج در واحد سطح رعايت اصول به‌زراعي از جمله فاصله كشت به منظور دستيابي به تراكم مطلوب در واحد سطح و مصرف بهينه كود نيتروژن مي‌باشد. بدين جهت، آزمايشي در سال زراعي 1388 در مؤسسه تحقيقات برنج، معاونت مازندران- آمل براي لاين شماره 8615 انجام گرفت. آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار، فاكتورهاي فاصله كاشت در سه سطح (30×16، 20×20 و 25×25 سانتي‌متر) و كود نيتروژن در چهار سطح (صفر، 200، 250 و 300 كيلوگرم اوره در هكتار) اجرا گرديد. در اين تحقيق، صفاتي نظير ارتفاع بوته، طول خوشه، تعداد پنجه بارور در كپه، تعداد دانه پر، پوك و كل دانه در خوشه، وزن هزار دانه و عملكرد دانه اندازه‌گيري شد. نتايج حاصل از تجزيه آماري داده‌ها نشان داد كه تأثير فواصل بوته بر طول خوشه، تعداد پنجه(P<0.05) و عملكرد دانه(P<0.01) لاين مورد آزمايش معني دار بود. بيشترين عملكرد در فواصل بوته 20×20 سانتي متر با 7744/2 كيلوگرم در هكتار به دست آمد. اثر كود نيتروژن بر ارتفاع بوته، طول خوشه، تعداد پنجه، تعداد كل دانه، تعداد دانه پوك در خوشه و عملكرد دانه در سطح احتمال يك درصد معني‌دار بود. بيشترين عملكرد دانه با مقدار 7898/9 كيلوگرم مربوط به مصرف 250 كيلوگرم اوره در هكتار بود. اثر متقابل دو عامل نيز تنها بر تعداد دانه پوك در خوشه معني دار گرديد. لذا براي دستيابي به پتانسيل عملكرد لاين 8615، فواصل بوته 20×20 سانتي‌متر و ميزان مصرف 250 كيلوگرم اوره در هكتار توصيه مي گردد.

Appropriate planting space and adequate nitrogen fertilizer are important factors for increasing of grain yield of rice. A field experiment was conducted at Rice Research Institute of Iran - Deputy of Mazandaran (Amol) during 2009. This experiment laid out as factorial in a randomized complete block design with 3 replications factors included planting space with three levels (16*30, 20*20 and 25*25 cm) and nitrogen fertilizer with four levels (0, 200, 250 and 300 kg.ha-1) practicable. In experiment, traits such as plant height, panicle length, fertile tiller number per hill, filled and unfilled grains number, total number of grains per panicle, 1000-grain weight and grain yield were measured. Results of this experiment showed that planting space had significant effect on panicle length, tiller number (P<0.05) and grain yield (P<0.01). The highest grain yield (7744.2 kg.ha-1) was obtained in 20*20 cm planting space. Treatment the nitrogen fertilizer had a significant effect on plant height, panicle length, tiller number, total number of grains, unfilled grains number per panicle and grain yield at 0.01 probability level. The maximum grain yield (7898.9 kg.ha-1) was obtained in 250 kg.ha-1 N. The interaction effect between two factor was significant only on unfilled grain number per panicle. Finally, according to the results, it can be recommended the using of 20*20 cm planting space and 250 kg.ha-1 urea for reach to highest yield of promissing line of 8615.