امكان سنجي اختلاط علفكش هاي خانواده سولفونيل اوره و شبه اكسين براي كنترل علف هاي هرز پهن برگ گندم (Triticum aestivum)

Feasibility sulfonylurea herbicide mixture with auxin-type for broadleaved weeds control in wheat (Triticum aestivum)

به منظور ارزيابي اختلاط علف كش هاي مورد استفاده در گندم، دو آزمايش در گلخانه و مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي فردوسي مشهد انجام شد. در آزمايش گلخانه اي، اثرات تيمارهاي خالص و مخلوط علف كش هاي مزوسولفورون+يدوسولفورون با توفوردي+ام سي پي اي بر روي خردل وحشي به عنوان گونه محك پهن برگ در قالب طرح كاملا تصادفي بصورت فاكتوريل و با 4 تكرار مورد بررسي قرار گرفت. آزمايش مزرعه اي نيز در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي و با 3 تكرار در سال زراعي 93-1392 اجرا شد. بر اساس نتايج آزمايش گلخانه اي اختلاط علف كش مزوسولفورون+يدوسولفورون با توفوردي+ام سي پي ايبر روي خردل وحشي داراي اثر هم افزايي بود كه بيشترين شدت اثر در كاهش وزن خشك خردل وحشي مربوط به نسبت 100: 0 مزوسولفورون+يدوسولفورون: توفوردي+ام سي پي اي با 2/13=ED50بود كه مقدار مصرف علف كش 37 درصد نسبت به كمترين شدت اثر با 3/37=ED50 كاهش يافت. تجزيه واريانس آزمايش مزرعه اي نشان داد كه بين تيمارهاي بكار برده شده اختلاف معني داري در تمامي پارامترهاي اندازه گيري شده در تمامي علف هاي هرز پهن برگ (خردل وحشي، خاكشير و شاه تره) مشاهده شد. همچنين نتايج مزرعه اي، نتايج گلخانه اي را تاييد مي كرد. براي مثال بيشترين تأثير بر روي پارامترهاي درصد كنترل، درصد كاهش تراكم و درصد كاهش زيست توده در خردل وحشي مربوط به تيمار خالص علف كش مزوسولفورون+يدوسولفورون به ترتيب با مقادير 100، 97/48 و 93/61 درصد بود. علاوه براين نتايج عملكرد و اجزاي عملكرد نشان داد تعداد پنجه بارور عملكرد دانه كل و عملكرد بيولوژيك در سطح 5 درصد معني دار شد كه به مانند نتايج گلخانه اي بيشترين تأثير و كمترين تأثير در بين تيمارهاي علفكشي مربوط به تيمار مزوسولفورون+يدوسولفورون و توفوردي+ام سي پي اي بصورت خالص بود. از كاربرد مخلوط اين دو علف كش مي توان به منظور افزايش كارايي در علف كش توفوردي+ام سي پي اي و به تاخير انداختن مقاومت علف هاي هرز به ويژه نسبت به مزوسولفورون+يدوسولفورون استفاده نمود.

In order to evaluate mixture of herbicides in wheat, two distinct experiments were conducted in the Research Greenhouse and Farm of Agricultural Faculty of Ferdowsi University of Mashhad, Iran. The pure and mixed treatment of mesosulfuron+iodosulfuron with 2, 4-D+MCPA in greenhouse was applied for controlling wild mustard as typical broadleaf weed. Greenhouse experiments were conducted in completely randomized design with four replications. Field trial was conducted in completely randomized block design with three replications at 2014-15. The results of greenhouse experiments on wild mustard showed that mixture of mesosulfuron+iodosulfuron with 2, 4-D+MCPA had synergistic effect. Maximum and minimum effect in decreasing dry weight of wild mustard was related to 100:0 and 0: 100 mesosulfuron+iodosulfuron and 2, 4-D+MCPA ratio with ED50=2.13 and ED50=3, respectively. The results of the field experiment showed significant difference between different ratios were observed in measured parameters of wild mustard, flix weed, and common fumitory. The field results were consistent with the greenhouse results. For example, the greatest impact on parameters of percent control, reduction of percent biomass and populations was occurred when mesosulfuron+iodosulfuron applied alone with 100, 97.47 and 93.61, respectively. In addition to, the outcome of yield and yield components showed that parameters of grain yield, biological yield and fertile tiller number was significant at the 5% level that as results of the greenhouse, the highest and lowest effect between herbicidal treatments was related to mesosulfuron+iodosulfuron and 2, 4-D+MCPA application alone. Mixture of these herbicides can be used to increase the efficacy of herbicides 2, 4-D+MCPA and delaying weed resistance to mesosulfuron+iodosulfuron.