بررسي و نقد صورتگرايانه شعر خليل مطران و سهراب سپهري از منظر هنجارگريزي و آشنايي زدايي

A formalistic approach to Matran and Sepehri’s poetry from the perspective of Deviation and Defamiliarization

. فرماليسم در ادبيات ملل گوناگون ظهور بزرگاني چون ياكوبسن، شكلوفسكي و... جلوه گر است و در ادبيات عرب وامدار تلاشهاي لفظ محور بزرگاني چون جاحظ و قدامه بن جعفر و عبدالقاهر جرجاني است و نشانه هاي آن در ادبيات معاصر عرب در آثار بزرگاني چون أمين نخله، صلاح عبدالصبور و... قابل مشاهده است، كه پژوهش حاضر، سروه هاي دو شاعر معاصر عربي و فارسي يعني مطران و سپهري را از نظرگاه نقد صورتگرايانه از منظر آشنايي زدايي و هنجارگريزي مورد بررسي و نقد قرار مي دهد؛ از آنروي كه شاخصه اصلي شعر هر دو شاعر كاربستِ شگردهاي ياد شده مي باشد، بررسي متن شعري اين دو شاعر نشان از آن دارد كه شعر سهراب؛ آب حياتي در رگ سنت هاى تكرارى ادبيات بود و مبانى جديدى براى علوم ادبى ايجاد كرد، اما زبان شعري مطران، زباني وراي زبان عادي و معمولي است، بلكه در كنار آشنايي زدايي از زبان مأنوس، جانب رسانگي را نيز رعايت كرده است، يعني خواننده بعد از تأمل، معني مكتوم را كشف مي كند.

Text-based approaches in the study of literary texts of the early twentieth century emerged under the influence of linguistics-based approaches in which The Russian linguists and the school formalism had the most contribution in the changes in literary criticism of twentieth-century. In the way that in the analysis of literary texts they believed that all the valuable things of a literary work are hidden in itself and factors such as historical containers, construction of a literary work or the purpose of it and the importance of the poet's life are the later priorities. Formalism is manifested in the literature of different nations, especially in Russian literature with the advent of great figures such as Jakobson,Shklovsky etc. and in Arab literature owes to the term oriented efforts of great figures such as Jahez and Ghodame ebne Jafar and Abdul Ghaher Jurjani. an‎d its signs in contemporary Arab literature are visible in the works of great figures such as Amin Nakhla, SalahAbdul Saboor etc