بررسي كلان گفتمان مشروطيت در خاطرات حاج سياح (دوران خوف و وحشت) بر اساس نظريه تحليل انتقادي گفتمان فركلاف

The Study of the Constitution Macro Discourse in Haj Sayyah’s Travelogue Based on the Fairclough’s Critical Discourse Analysis

هر اثر، متناسب با موضوع خود حاوي كلان گفتمان ها و خردهگفتمان هايي است كه عناصر زباني و معنايي در خدمت تبيين و تفسير آنها به كار گرفته ميشود. خاطرات حاج سياح محلاتي، از جمله آثار برجسته در دوره قاجار است كه در بخش قابل ملاحظهاي از آن به يكي از رويدادهاي سياسي-اجتماعي زمان، يعني مشروطيت پرداخته شده و قرار داشتن مولف در جبهه مشروطه طلبان، اين صبغه را پررنگتر ساخته است. بررسي كلان گفتمان مشروطيت در اين اثر بر اساس الگوي نسبتا جامع فركلاف در سه سطح توصيف، تفسير و تبيين، نماينده نگرش مثبت نويسنده به مسئله مشروطيت و به كارگيري عناصر زباني و واژگاني، دستوري و بياني و... در موافقت با اين رويداد است. در جبهه مخالف مشروطه خواهان، مخالفان آن قرار دارند كه دقيقا روي ديگر سكه را مينمايانند و برخورد انتقادي نويسنده در سه ساحت توصيف، تفسير و تبيين با آن ها اين امر را برجسته تر ميكند.

One of the prominent literary theories that have enabled a new reading of texts is discourse analysis theory. This theory has its roots in linguistics, and its term was first coined in 1952 by Zellig Harris. Following him, discourse analysis was divided by linguists into two parts: Spoken Language Structure Analysis and Text Analysis. The discourse analysis theory, by Fairclough, named Critical Discourse Analysis took a new direction. Critical Discourse Analysis seeks to expose the ideologies hidden in the text, in the audience’s mind, and in the context of the text and the relation of the three to each other. For its theory, Fairclough provided an analytical model that is considered one of the most comprehensive analytical models. It examines discourses at three levels of description, interpretation, and explanation, and this way, it explores and explains the relationship between text, power, and ideology. Travelogues and memoirs are among the highlights of the critique works whose keywords are power and ideology. The present article attempts to assess and analyze Constitutionalism as one of the major discourses in Haj Sayyah’s Memories book based on Fairclough's theory.