بررسي اثر آنزيم پكتيناز و فراصوت بر كيفيت و راندمان استخراج ليكوپن از گوجه فرنگي

Evaluation of the effect of pectinase and ultrasound treatment on quality and extraction yield of lycopene from tomato

در اين پژوهش به منظور افزايش راندمان و بررسي ويژگيهاي ليكوپن استحصالي، نمونه‌ها با دو تيمار فراصوت با قدرت 100 وات در چهار زمان (صفر، 20، 30و 40 دقيقه) و آنزيم پكتيناز در سه غلطت (1، 5/1و 2 درصد) پيش فراوري و سپس رنگدانه‌هاي ليكوپن با كمك حلال پتروليوم اتر- استون (نسبت 1:1) استخراج شدند. تيمار بهينه با نمونه استحصالي بدون استفاده از آنزيم و فراصوت مقايسه گرديد. ويژگي‌هاي راندمان استخراج، ظرفيت آنتي اكسيداني و شاخص هاي رنگي (b و a و L) اندازه گيري شدند. نتايج نشان داد كه تيمارهاي مورد استفاده و اثر متقابل آنها بر راندمان، ظرفيت آنتي اكسيداني، شاخص a و نسبت a/b معنادار ( p<0.05) و بر شاخص هاي L و b معنادار نبوده است. در كليه شاخص هاي اندازه گيري شده، نمونه 2 درصد آنزيم و 30 دقيقه فراصوت بالاترين و نمونه شاهد (بدون آنزيم و فراصوت) پايين‌ترين امتياز را به دست آورد. نمونه منتخب داراي راندمان استخراج (21/70 ميلي گرم بر كيلوگرم)، ظرفيت آنتي اكسيداني(20/70 درصد)، شاخص a (77/45) و نسبت a/b (33/1) و نمونه شاهد داراي راندمان استخراج(31/26 ميلي گرم بر كيلوگرم)، ظرفيت آنتي اكسيداني(53/45 درصد)، شاخص a (33/30) و نسبت a/b (87/0) بوده است. نتايج اين پژوهش نشان مي‌دهد كه به كمك آنزيم پكتيناز و پيش فراوري با فراصوت مي‌توان راندمان استخراج و شاخص‌هاي كيفي ليكوپن استخراج شده را افزايش داد.

In current study, colorant fraction of tomatoes containing lycopene was extracted using pectinase (1, 1.5 and 2 percent) and ultrasound assisted (0, 20, 30 and 40 min) pretreatment perior to solvent extraction by petroleum ether – aceton (1:1 ratio). Selected treatments were compared with the blank sample extracted without any pretreatments. Extraction yield, antioxidant capacity and colorimetric parameters of the resulted lycopene were evaluated. Results showed that the effect of enzyme concentration and sonication time and their interaction had significant effects on the extraction yield, antioxidant capacity, a-value and a/b index (p <0.05); whereas, they had no significant effect on L and b parameters. The sample treated with 2% pectinase and 30 min ultrasound showed the highest yield (70.21 mg/kg), antioxidant activity (70.20%), a-value (45.77) and a/b (1.33) in comparison with non- treated sample with the lowest yield (26.31 mg/kg), antioxidant activity (45.53%), a-value (30.33) and a/b (0.87). It is concluded that pretreatment with pectinase and ultrasound would increase the yield of extraction and functional properties of the extracted lycopene.