تپه قاله‌زيوا: نويافته‌ايي با سفال جي در مريوان

نخستين فصل بررسي‌هاي باستان‌شناسي دشت مريوان توسط دانشگاه بوعلي همدان منجر به شناسايي آثار و محوطه‌هاي پيش‌ازتاريخ زيادي از دوره‌هاي پارينه‌سنگي مياني، فراپارينه‌سنگي، نوسنگي بي‌سفال و مس‌سنگي مياني گرديد. نكتۀ جالب درمورد توالي آثار شناسايي‌شدۀ بررسي‌هاي مذكور، وجود يك وقفۀ نسبتاً طولاني بين محوطه‌هاي دورۀ نوسنگي قديم تا دورۀ مس‌سنگي مياني است. خوشبختانه در بررسي‌هاي اخير انجام‌گرفته توسط نگارندگان كه با مجوز شمارۀ 97102520 از سوي پژوهشگاه ميراث‌فرهنگي انجام شد1، محوطه‌ايي با نام تپه‌قاله‌زيوا در مريوان شناسايي گرديد. اين تپه در غرب ايران، استان كردستان و در شهرستان مريوان به‌شكل يك برجستگي كوچك در 1500 متري جنوب‌غربي روستاي شاراني، بخش مركزي شهرستان مريوان و در ميان يك دشت ميان‌كوهي، مجاورت چشمه‌اي در 100متري شرق جادۀ آسفالته روستاي شاراني واقع شده است. اين تپه شواهد جالبي از سفال‌هاي دورۀ نوسنگي جديد؟ و مس‌سنگي قديم (سفال جي) و مياني را دربر دارد. پيدا شدن اين گونه‌هاي سفالي در دشت مريوان مي‌تواند بسيار موردتوجه بوده و مريوان نيز به مناطق تحت‌تأثير اين فرهنگ سفالي اضافه گردد. همچنين به‌دست آمدن چند قطعه سفال شبيه به سفال‌هاي گونۀ سراب جديد و متعلق به دورۀ نوسنگي جديد؟ و نيز سفال‌هاي دالمايي مربوط به فاز اوليۀ مس‌‌سنگي مياني نشان از توالي كامل اين محوطه از اواخر هزارۀ ششم و اوايل هزارۀ پنجم ق.م. است كه آن را به مناسب‌ترين گزينه براي پر كردن وقفۀ فرهنگي توالي اواخر دورۀ نوسنگي و اوايل مس‌سنگي دشت مريوان تبديل كرده است. بنابراين آن‌گونه كه از شواهد سفالي مشخص است، تپۀ قاله‌زيوا ازجمله تپه‌هاي پيش‌ازتاريخِ نه‌تنها مريوان، بلكه كل منطقه است كه شواهد هر سه دورۀ نوسنگي جديد؟، مس‌‌سنگي قديم و فاز ابتدايي دورۀ مس‌‌سنگي مياني را دارا است و لايه‌نگاري آن مي‌تواند بسياري از ابهامات گاه‌نگاري اواخر دورۀ نوسنگي و اوايل مس‌سنگي منطقه را پاسخگو باشد.