بررسي استحكامات مرزي و تدافعيِ اشكانيان و شگرد آن‌ها در مرزداري

Defensive and Border Fortifications of the Parthians and their Tactic in Control of the Frontier

اشكانيان به عنوان احياگران حكومت ايرانيان، پس از دفع سلطة بيگانگان، خوي و خصيصة ايراني خود را نمايان ساخته و با سياست‌هايي كه در راستاي كشورداري پيش گرفتند، بر پيوند خود با فرهنگ و جامعة متمدن ايراني وضوح بخشيدند. بدين‌سان محوريت اين پژوهش بر آن مبناست كه: اين دولت ايراني در حفظ قلمرو و حراست از مرزهاي كشور چه راهكاري را در پيش گرفته و چه شواهدي از تلاش آنان در اين عرصه موجود است؟ همچنين با توجه به اين‌كه از ويژگي‌هاي تمدن؛ نحوة بنياد شهرها و پيشرفت در فناوري است، اشكانيان به عنوان سلسله‌اي ايراني در بنيادِ استحكامات مرزي و معماريِ قلاعِ دفاعي و شهرهاي مستحكم چگونه عمل كردند و بهره‌گيري آن‌ها از فناوري معماري تا چه ميزان در پاسداري از مرزها موثر واقع شد؟ براين مبنا پژوهش حاضر با تكيه بر منابع و پژوهش‌هاي تاريخي و همچنين بهره‌گيري از يافته‌هاي باستانشناسي، با رويكرد به روش توصيف و تحليل اطلاعات بدين‌نتيجه نائل آمده است كه اشكانيان با توجه به پيشينة فرهنگي ـ تمدني خود و خودآگاهي از قلمرو تمدنيِ ايران‌زمين، خويشتن را موظف به حراست از مرزها و حفظ سرحدات دانسته و بدين‌منظور افزون بر ايجاد مرزهاي طبيعي و تأكيد بر آن‌ها، از هنر معماري نظامي نيز بهره بردند. بدين‌سان با بنياد استحكامات مرزي و شهرهايي دايره‌اي شكل با ديواره‌هاي دفاعي و داراي چندين خط دفاعي در تعيين قلمرو و نگاه‌داشتن مهاجمان در آن سوي مرزها، به شيوة آسا‌‌‌ن‌تر و به طور مطلوبي عمل كردند.

Parthians as revivers of the Iranian government, after defeating the domination of the aliens, with their actions had shown their Iranian qualities and properties and clarified their links with the Iranian culture and civilized society. Thus, the focus of this research is that: What was this Iranian government's approach to protecting the territory and protecting the borders of the country? and what evidence of their efforts in this area is available? Also how Parthians acted as an Iranian dynasty in the foundation of border fortifications and defense architecture, and how effective this action has been in protecting the borders? Therefore, the historical documents, and the archeological findings were studied through library research methodology and descriptive approach. The findings revealed that, Parthians according to their cultural-civilization background, and self-awareness of Iran's civilization; were bound to protect the borders, and for that purpose in addition to creating natural boundaries, by using of the art of military architecture formed the foundation of border fortifications and circular cities, thus succeeded in determining the territory and keeping the attackers across the borders.