بررسي تحليلي اوراق خزانة اسلامي (اخزا) و مزايا و چالش‌‌هاي آن

An In-depth Analysis of the Islamic Treasury Bonds (Akhza) and its Advantages and Challenges

پرداخت بدهي‌هاي حجيم دولت، از جمله به پيمانكاران بخش خصوصي، يك معضل است كه خود عاملي براي تعويق بدهي بخش خصوصي به نظام بانكي شده است. اعطاي اوراق خزانة اسلامي به طلبكاران، ميسرترين راه حل است. اين راه حل در كشورهاي پيشرفته تجربه شده و ثمرات خوبي به بار آورده است. ماهيت اخزا و بازار آن، كه مبتني بر توليد يا خريد (نقد يا غيرنقد) و فروش نسيه و تنزيل است، از نظر فقهي مشكلي ندارد. سؤال اين است كه مزايا و چالش‌‌هاي اخزا كدام است؟ اخزا مزاياي بسيار مانند ايجاد رونق، كنترل بدهي دولت بدون اثر تورمي، شفاف‌شدن نرخ سود تعادلي، افزايش فرصت‌هاي تأمين مالي، توليد اطلاعات، تعميق بازار سرمايه و كاهش فشار بر نظام بانكي دارد. از چالش‌هاي اين اوراق كه ضرورت بررسي بيشتر را اقتضا مي‌كند، دائمي‌شدن بدهي‌هاي دولت، تسلسل انتشار اوراق و شكل‌گيري بازار سياه است. فرضيه اين است كه اخزا به‌رغم ضرورت، دولت را به بدهي مزمن و كلان دچار خواهد ساخت.