مطالعۀ آثار يافت شدۀ سده‌هاي مياني دورۀ اسلامي تپۀ اميرشارلق براساس نخستين فصل كاوش باستان‌شناسي

محوطۀ اميرشارلق در دهستان حسين‌آباد بخش ميامي شهرستان شاهرود در بخش انتهاي شمال‌شرقي استان سمنان در مجاورت استان گلستان و 220 كيلومتري شمال‌شرقي شاهرود قرار دارد. راه بزرگ خراسان كه بخشي از شرق را به غرب ارتباط مي‌داد و معبر مهاجرين و كاروانيان بود در همين شاهراه قرار گرفته است. شواهد به‌دست آمده از دَه‌ها تپۀ باستاني ما را با اين واقعيت روبه‌رو مي‌كند كه اين مسير از ديرباز در مسير راه تجاري و اقتصادي ابريشم به گرگان و خراسان بزرگ قرار داشته و سه استان سمنان، گرگان و خراسان را به‌هم پيوند مي‌دهد. در حقيقت اهميت محوطۀ اميرشارلق در اين است كه در مسير جادۀ خراسان بزرگ قرار گرفته است. منطقۀ شمال‌شرق ايران در دوران اسلامي شاهد تحولات و رخدادهاي سياسي-فرهنگي متعددي بوده است. از اين‌رو بررسي منطقه و كاوش‌هاي باستان‌شناسي در آن مي‌تواند در شناخت تعاملات و توليدات فرهنگي منطقه سودمند واقع شود. اين نوشتار به بررسي و مطالعۀ يافته‌هاي تپۀ اميرشارلق و مطالعات تطبيقي با ديگر محوطه‌هاي همزمان، براي روشن ساختن تعاملات فرهنگي منطقه‌اي مي‌پردازد. نتايج كاوش‌هاي باستان‌شناسي در منطقه نشان داد كه بيشترين برهمكنش‌هاي فرهنگي با منطقۀ خراسان بوده است. در هنر سفالگري تأثيرات سنت‌هاي فرهنگي نيشابور به‌شدت در سفالينه‌هاي اميرشارلق ديده مي‌شود. سفالينه‌هاي اين محوطه از نظر نقش و تكنيك از تنوع بسياري برخوردارند. همچنين استقرار در اين محوطه مربوط به مردمان كوچ‌نشين بوده است؛ زيرا شواهد معماريِ برجا و ثابت در اين محوطه به‌دست نيامده است.