ضرورت تصحيح دوبارۀ زاد آخرت

Necessity of Re-editing Zad-e Akherat

زاد آخرت يكي از آثار فارسي ابوحامد محمّد غزالي (م: 505 ق.) و ترجمۀ كتاب ديگري از او به نام بدايه الهدايه است كه فصولي دربارۀ برخي از مباحث كلامي بدان افزوده شده است. اين كتاب كه گزيده‌اي از قسمت‌هاي مختلف كيمياي سعادت است، در سال‌هاي 1268ق. و 1276ق. در هند به شيوۀ چاپ سنگي به طبع رسيده است. در سال 1352ش. مراد اورنگ زاد آخرت را از روي نسخه‌اي بي تاريخ به شمارۀ 5552 متعلق به كتابخانۀ مجلس شوراي اسلامي به چاپ رساند. اين چاپ به دو دليل عمدۀ «علمي و يكسان نبودن شيوۀ تصحيح» و «معتبر نبودن نسخۀ مورد استفاده» با كاستي‌هاي فراوان همراه است و تصحيحي علمي و انتقادي به شمار نمي‌رود. اين جستار به معرفي كامل اثر، چاپ اورنگ و اشكالات و نواقص آن پرداخته است تا خوانندگان و پژوهشگران به‌روشني دريابند كه با وجود اشكالات و ابهامات فراوان در چاپ اورنگ و نيز با توجه به اهميت اثر و نويسندۀ آن و دستيابي به نسخ ديگري از زاد آخرت، تصحيح دوبارۀ اين اثر ضروري و اجتناب ناپذير است.

Zad-e Akherat is one of the Persian work of Abu Hamed Mohammad Ghazzali (death: 505 A.H.) and it is the translation of his other book named Bedayat-al Hedayat (which some theological chapters is added to it). This work is the abstract of some parts of Kimiya-ye Saadat and published in India in 1268 H. and 1276 H. in lithographic method. Morad Orang has edited and published Zad-e Akherat based on undated and erroneous manuscript (number 5552) which belongs to library of Islamic Iranian Parliment. This edition is not a critical and scientific edition because of two reasons: "unspecified and vague editing method" and "invalid manuscript". This essay introduces this work and Orang`s edition and its obvious mistakes and deficits. This article also notes that the re-editing of this work is necessary and inevitable due to importance of Zad-e Akherat`s author (Abu Hamed Ghazzali) and finding new and ancient manuscripts of it.