واكنش تابعي زنبور پارازيتوئيد Encarsia formosa (Hymenoptera: Aphelinidae) نسبت به تراكم هاي مختلف پوره هاي سفيدبالك گلخانه Trialeurodes vaporariorum (Hemiptera: Aleyrodidae) روي سه ميزبان گياهي

Functional Response of Encarsia formosa (Hymenoptera: Aphelinidae) to different densities of Trialeurodes vaporariorum (Hemiptera: Aleyrodidae) nymphs on three host plants

تأثير سه گياه ميزبان خيار، گوجه فرنگي و بادمجان روي واكنش تابعي زنبور پارازيتوئيد Encarsia formosa نسبت به تراكم هاي مختلف پوره هاي ابتداي سن چهارم سفيدبالك گلخانه Trialeurodes vaporariorum در شرايط آزمايشگاهي (دماي 1±25 درجه ي سلسيوس، رطوبت نسبي 5±65 درصد و دورهي نوري 16 ساعت روشنايي و 8 ساعت تاريكي) مورد بررسي قرار گرفت. پوره هاي سفيدبالك در تراكمهاي 2، 4، 8، 16، 32 و 48 روي ديسكهاي برگي به مساحت تقريبي 8 تا 10 سانتيمتر مربع در 12 تكرار در اختيار حشرات ماده ي پارازيتوئيد قرار گرفت. پس از 24 ساعت پارازيتوئيدها حذف و تعداد پوره هاي پارازيته شده و نيز كشته شده در اثر ميزبان خواري به تفكيك شمارش و ثبت شد. نتايج رگرسيون لجستيك نشان داد كه واكنش تابعي پارازيتوئيد براي هر دو نوع فعاليت "پارازيتيسم" و " پارازيتيسم+ ميزبانخواري" در هر سه گياه ميزبان از نوع دوّم است. براي هر دو فعاليت مورد مطالعه از نظر نرخ حمله بين سه ميزبان گياهي اختلاف معنيداري وجود نداشت، اما زمان دستيابي روي گوجه‌فرنگي به طور معني داري از مقادير محاسبه شده در خيار كوتاهتر بود. قدرت جستجوگري زنبور E. formosa در مرحله "پارازيتيسم" در ميزبانهاي مذكور به ترتيب 0963/0±2580/0، 1331/0±3895/0 و 1368/0±3283/0 برساعت و زمان دستيابي 0810/0±6870/0، 0399/0±3364/0 و 0692/0±5584/0 ساعت محاسبه شد. بر اساس نتايج به دست آمده بهنظر ميرسد در شرايط گلخانه اي، گوجه فرنگي مناسبترين گياه براي فعاليت هاي پارازيتيسم و ميزبان خواري زنبور پارازيتوئيد E. formosa در كنترل سفيدبالك گلخانه T. vaporariorum باشد.

The influence of three host plants, cucumber, tomato and eggplant on functional response of Encarsia formosa was investigated at different densities of early fourth nymphal instar of Trialeurodes vaporariorum under laboratory conditions at 25 ± 1°C, 65 ± 5% RH and a photoperiod of 16:8 (L: D) h. Whitefly nymphs were offered to the parasitoids in densities of 2, 4, 8, 16, 32, and 48 on leaf disks (8-10 cm2) in 12 replicates. After 24 hours, the parasitoids were removed and the number of parasitized as well as the killed nymphs by host feeding activity was recorded. Logistic regression results showed a type II functional response for both types of "parasitism" and "parasitism + host feeding" activities in all three host plants. There were no significant differences between attack rates (a) across three host plants, but the handling time (Th) estimated on tomato was significantly shorter than those estimated on cucumber. The attack rate of E. formosa in "parasitism" activity on cucumber, tomato and eggplant was 0.2580±0.0963, 0.3895±0.1331 and 0.3283±0.1368 h-1 and handling time was 0.6870±0.0810, 0.3364±0.0399 and 0.5584±0.0692 h, respectively. Based on the results, it seems that tomato is the most suitable plant for the parasitism and host feeding activities of E. formosa to control of the greenhouse whitefly T. vaporariorum in greenhouse conditions.