تبيين رابطه توانمندسازي روانشناختي و تنيدگي كاركنان در مراكز آموزشي

The Relationship between Psychological Empowerment and Staff Stress in Educational Centers

هدف از تحقيق حاضر بررسي رابطه بين توانمندسازي روانشناختي و عوامل مؤثر بر تنيدگي اعضا در دانشگاه فرهنگيان استان خراسان رضوي مي‌باشد. با استفاده از شيوه نمونه‌گيري تصادفي تعداد نمونة آماري 140 نفر، به‌دست آمد كه پس از توزيع پرسشنامه‌ها و جمع‌آوري آنها، فقط 131 نمونه قابل استفاده و تحليل بود. در اين تحقيق شش عامل ِباركاري نقش، بي‌كفايتي نقش، دوگانگي نقش، محدوده نقش، مسئوليت و محيط فيزيكي به عنوان عوامل مؤثر بر تنيدگي سازماني و همچنين پنج بُعدِ احساس شايستگي، احساس معني‌داري، احساس مؤثر بودن، احساس داشتن حق انتخاب و احساس اعتماد به ديگران براي وضعيت توانمندسازي روانشناختي در محيط كار شناسايي شد و روابط ميان آنها مورد واكاوي قرار گرفت. جهت سنجش توانمندسازي روانشناختي در محيط كار از پرسشنامه اسپريتزر و ميشرا (1999) و براي بررسي عوامل مؤثر بر تنيدگي ‌از پرسشنامه تنيدگي اسپيو (1990) استفاده گرديده است. بر مبناي نتايج حاصل از آزمون همبستگي پيرسون و برازش مدل رگرسيوني بين توانمندسازي روانشناختي كاركنان در محيط كار و تنيدگي ناشي از بي‌كفايتي، دوگانگي و محدوده نقش در دانشگاه فرهنگيان استان خراسان رضوي رابطه معني‌داري وجود دارد؛ به‌طوري كه تنيدگي ناشي از بي‌كفايتي نقش، تحت تأثير سه مفهومِ احساس شايستگي، معني‌دار بودن شغل و داشتن اعتماد به ديگران قرار دارد؛ تنيدگي ناشي از دوگانگي نقش، تحت تأثير بُعد احساس شايستگي؛ و در نهايت تنيدگي ناشي از محدودة نقش، تحت تأثير بُعد احساس معني‌دار بودن شغل قرار دارد. همچنين از نتايج آزمون ميانگين جامعه مشاهده گرديد تنيدگي كاركنان دانشگاه فرهنگيان استان خراسان رضوي در سطح پايين (نامطلوب) و ابعاد توانمندسازي روانشناختي كاركنان در محيط كار در سطح بالا (مطلوب) قرار دارند. در پايان بر مبناي يافته هاي تحقيق پيشنهادات لازم به منظور بهره مندي در دانشگاه مذكور و ساير مراكز مرتبط با آن ارائه شده است.

Today stress is proposed as a factor that has the huge costs and losses for the organization and employee and from this respect, the stress is a fundamental issue of each organization. The empowered staff with high efficiency would benefit to their organizations. Empowering the staff is an essential management tool that can be applied in directing the human resources in order to enhance the productivity. The aim of this study is investigating the relationship between psychological empowerment in the workplace and stress factors affecting on Farhangian University staff in Razavi Khorasan. As such, in this study, the researcher has evaluated the relationship between the psychological empowerment in workplace and Farhangian University staff’s stress in Razavi Khorasan by gathering a complete collection of theoretical literature, literature review and obtain the experts’ views. The numbers of statistical population are 213 staff of Farhangian University in Razavi Khorasan, they are the official or contract staff. By random sampling method and classification it was obtained140 statistical samples that after distribution the questionnaires gathering them, it was able only 131 samples to analyze. In order to measure the psychological empowerment in the workplace it’s been applied Asprytzr and Mishra Questionnaire (1999) and for examination of factors affecting on staff’s stress it’s been applied Aspyuv Stress Questionnaire (1990). According to the results of Pearson's correlation test and regression model there’s a significance relationship between staff’s psychological empowerment in workplace and stress caused by incompetence, duplicity and scope of the role in Farhanigican University of Razavi Khorasan, So that the stress caused by the incompetence of the role is influenced by competency feeling, being significant of job and having the confidence to the others, stress caused by ambiguity of the role is influenced by competency feeling and the stress caused by the scope of role is influenced by the being significant of job. Also the results of the average test of a community show that the staff’s stress of Farhangian University in Razavi Khorasan is at low level (ideal) and staff’s psychological empowerment in the workplace is at high levels (ideal).