مجادلات قلمي با اهل كتاب و شبهه زدايي از دين مطالعه موردي: رساله لب الخطاب

Textual Debates with the People of the Book and Disambiguation from the Religion; A Case Study: lubb al-khitab Treatise

انديشه ورزان مسلمان از سده هاي نخستين اسلامي با شبهات و ايرادات وارده بر دين از سوي اهل كتاب مواجهه بوده اند و در روند اين رويارويي و در پاسخ به شبهات، آثار قلمي از سوي علما تدوين شد. از اوايل سده نوزده ميلادي به سبب اوج گيري تكاپو هاي استعمارگران و افزايش فعاليت هيئت هاي تبشيري، مجادلات قلمي علماي مسلمان روند فزاينده اي پيدا كرد. ابعاد شناختي اين آثار و نحوه صورت بندي گزاره هاي معرفتي، جايگاه ويژه اي به اين آثار در مطالعات ديني بخشيده است. با توجه به اهميت اين آثار، مقاله پيش رو به بررسي يكي از رساله هاي شاخص در اين زمينه به نام لب الخطاب في رد شبهات اهل كتاب، اثر محمدباقر بيرجندي اختصاص دارد. اين نوشتار با رويكردي توصيفي تحليلي درصدد بررسي روش و آشنايي با براهين نويسنده لب الخطاب در شبهه زدايي از دين است. يافته هاي پژوهش نشان مي دهد كه نويسنده اثر يادشده با بهره گيري از استنادات تاريخي، ارائه براهين عقلاني و استفاده از گزاره هاي كتب عهدين، تناقضات آن را آشكار كرده و به شبهه زدايي از دين پرداخته است.

Muslim thinkers from the early Islamic centuries have been confronted with doubts and objections to the religion by the people of the book, which led to the compilation of various books by the scholars. From the early 19th century, due to colonialism and missionary activities, the textual disputes have steadily increased among Muslim scholars. The cognitive dimensions of these works and the formulation of epistemic propositions have given a special place to these works in the religious studies. Considering the significance of these works, this paper studies one of the major treatises in this field, called "lubb al-khitab", which deals with the issues of the book, by Mohammad Bagher Birjandi. Using a descriptive-analytical method, his paper seeks to study the arguments of the author of lubb al-khitab in disambiguation from religious beliefs. Findings show that, using the historical references, rational arguments and the Bible, the author of the mentioned work has revealed the contradictions and defended the religion.