تبيين شاخص‌ها و ارائه الگوي عملياتي مديريت بحران در صنعت پتروشيمي

Explanation of Indicators and Operational Model of Crisis Management in Petrochemical Industry

حوادث و بحران‌هاي طبيعي و صنعتي از جمله تهديدهاي جدي بخش صنعت به‌شمار مي‌آيند. در صورت بروز حادثه‌اي در صنعت پتروشيمي، علاوه بر اين‌كه قسمت عمده‌اي از اقتصاد كشور دچار زيان مي‌شود، آلودگي شديد محيطي نيز به دليل خطر بالاي عمليات پتروشيمي ايجاد مي‌گردد. بنابراين مديريت بحران امري بسيار مهم و ضروري به‌شمار مي‌رود. هدف اصلي پژوهش حاضر تبيين شاخص‌ها و ارائه الگوي عملياتي مديريت بحران با مطالعه‌اي در صنعت پتروشيمي استان مركزي بوده است. اين پژوهش از لحاظ هدف، از نوع تحقيقات توسعه‌اي-كاربردي بوده و از لحاظ جمع‌آوري اطلاعات نيز مي‌توان آن را توصيفي از نوع پيمايشي-تحليلي قلمداد كرد. جامعه مورد پژوهش در اين تحقيق، مديران و كارشناسان صنعت پتروشيمي استان مركزي بودند و نمونه‌گيري به شيوه تصادفي و با استفاده از فرمول كوكران انجام شد. ابزار جمع‌آوري داده‌ها پرسش‌نامه محقق ساخته بود كه اعتبار و روايي آن مورد تاييد قرار گرفت. پس از شناسايي شاخص‌هاي مديريت بحران در صنعت پتروشيمي و استخراج شاخص‌هاي موثر با تكنيك تحليل عاملي اكتشافي و ارائه الگوي مفهومي با استفاده از تكنيك تحليل عاملي تاييدي مناسب بودن اين الگو مورد آزمون قرار گرفت. به‌منظور تحليل داده‌ها نيز از نرم‌افزارهاي SPSS و LISREL استفاده شد. از نتايج تحليل عاملي اكتشافي براي ابعاد پيشگيري، آمادگي، واكنش و پسا واكنش به ترتيب دو، هشت، چهار و يازده عامل استخراج گرديد. نتايج تحليل عاملي تاييدي نيز وجود رابطه معني‌دار بين متغيرهاي آشكار و سازه‌‌هاي نهفته را تاييد نمود و نشان داد كه مدل از برازش خوبي برخوردار است.

Natural disasters and industrial accidents are among the serious threats of Industry sector. When an accident happens in the petrochemical industry, not only much of the economy will be in hurt, but environmental pollution is also caused by a high risk of petrochemical operations. Therefore, crisis management is very important in this industry. The aim of this study was to provide crisis management model using structural equation modeling with a study in petrochemical Central Province of Iran. This research is considered an applied research in terms of purpose and is a description and analytical survey in terms of gathering information. The statistical population included managers and experts of petrochemical industry from Central Province of Iran. The research sample was selected randomly by using the Cochran it is done. Data collection tool was researcher made questionnaire. The reliability and validity of research tools have been confirmed. After identifying the indicators of crisis management in the petrochemical industry, the effective indicators were extracted with techniques of exploratory factor analysis. A conceptual model introduced by using confirmatory factor analysis techniques. Analyze data was done by using SPSS and LISREL software. From the exploratory factor analysis for aspects of prevention, preparedness, reaction, and post-reaction , 2, 8, 4 and 11 factors extracted, respectively. Confirmatory factor analysis also revealed a significant relationship between the variables and latent structures has been confirmed that it shows the model has a good fit.