« عذاب قبر »؛ تفسير طبيعي، تاويل حكمي و مواجهه با اشكالات

Grave agony , apparent interpretation, Hermeneutical commentary and confronting the rejections

اعتقاد به مراتب و مواقف قيامت از مسائل مهم شريعت و از عوامل تاثيرگذار در نظر و عمل متشرعين است. عالم قبر، حالات، عوارض و احكام آن از نخستين مراتب ورود به آخرت است. متون شريعت مسئله عذاب قبر را مسلّم دانسته و به تفصيل دراينباره سخن گفته‌اند. نگرش نقلي‌‌تعبدي اين متون را به حسب ظاهر به فشار و عذاب جسمي و مادي در قبر و در عالم طبيعت تفسير كرده است. در مقابل، ديدگاه تعقلي‌‌تاويلي، آورده‌هاي متون شريعت در اين حوزه را ناظر به مراتب اوليه برزخ و مثال صعودي تفسير مي‌كند. در اين مقاله با روش توصيفي- تحليلي، به تقرير و مطالعه تطبيقي اين دو ديدگاه پرداخته شده است و توانايي هر كدام در تبيين مسئله و پاسخگويي به شبهات را مورد سنجش و ارزيابي قرار داده و با ذكر برخي مصاديق نشان داده شده است كه تاويل حكمي در اين زمينه توفيق بيشتري در قلع اساس اشكال و همراهي با متون خواهد داشت.

The belief in the resurrection is one of the important issues in Shari'a and plays an effective role in human thought and action. Interval world and its complications are considered the first steps of entering the Hereafter. Transcripts considered the torment of the grave definitive and talk about it in details. These texts in superficial viewpoint refer to material events. On the contrary, philosophical views interpret these narrations and all of these events in the first steps of the interval an imaginational world. By an analytical- descriptive method in the present paper we have made a comparative study between the two perspectives and evaluated the ability and functionality of each one and have shown that Hermeneutic point of view has more success in responding the rejections and has more coherence with religious textss.