جامعه‌پذيري در نظام اجتماعي قرآن

Socialization in the Social System of the Quran

جامعه‌شناسي معاصر، فرهنگ را برگرفته از جامعه تحليل مي‌كند. جامعه‌پذيري در نظام اجتماعي اسلامي، متناسب با فرهنگ اسلامي مي‌باشد. ازاين‌رو، پرداختن به جامعه‌پذيري در نظام اجتماعي از نگاه منابع اسلامي ضروري است. در نظام اجتماعي قرآن، جامعه‌پذيري به عنوان مهم‌ترين منبع، مسئله پژوهش بوده‌است. از‌اين‌رو، سوال اصلي اين است كه جامعه‌پذيري در نظام اجتماعي قرآن چگونه است؟ براي روشن شدن اين بحث، تبيين شده‌است كه اساس نظام اجتماعي قرآن را باورها، ارزش‌ها و هنجارهاي ديني تشكيل مي‌دهد. عملياتي شدن اين مجموعه فرهنگي در نظام اجتماعي با جامعه‌پذيري است. روش تحقيق كيفي، توصيفي‌ تحليلي اسنادي با بهره‌گيري از تفسير بوده‌است و با رويكرد مفهومي و نظري، مفاهيم نظام اجتماعي و جامعه‌پذيري و اهداف آن شناسايي، و به عناصرجامعه‌پذيري شامل (روش، محتوي و عوامل) پرداخته شده‌است. در اين عناصر، موارد از روش آموزشي، تقليد و تاثيرپذيري از گروه مرجع و در محتوي، بخش فرهنگ‌شناختي شامل باورها، ارزش‌ها و هنجارها، و عوامل جامعه‌پذيري، مانند خانواده، آموزش و پرورش، همسالان و رسانه‌هاي جمعي توضيح داده شده‌اند و موارد از آيات قرآن متناسب بابحث‌ها، مطرح و تبيين شده‌اند. نتيجه تحقيق حاضر اين بوده كه جامعه‌پذيري در نظام اجتماعي قرآن مبتني بر نظام الهي توحيدي است. از ‌اين نظر، همه آموزه‌هاي اجتماعي پذيرفتني نيست، بلكه فرايند جامعه‌پذيري متناسب با فرهنگ قرآني در باورها، ارزش‌ها و هنجارها مي‌باشد.

Socialization is one of the topics of social science and an important subject in sociology. Socialization in contemporary sociology analyzes culture from society. Socialization in the Islamic social system is in accordance with the Islamic culture; therefore, it is necessary to address socialization in the social system from the point of view of Islamic sources. Socialization in the social system of the Quran, as the most important source, has been researched. Therefore, the main question is: What is socialization in the social system of the Quran? In order to clarify this issue, it has been explained that the bases of the social system of the Quran are religious beliefs, values and norms. This cultural structure is actualized through socialization. The method of this qualitative research has been descriptive-analytical using descriptive interpretations, and with the conceptual and theoretical approach, the concepts of the social system and socialization and its goals have been identified, and the elements of the community including method, content and factors were studied. In these elements, cases of teaching, imitation, and influence of the reference and content group were explained. Parts of the cognitive culture including beliefs, values and norms, and socialization factors such as family, education, peers and the mass media were also explained. an‎d the cases of the Quranic verses were in harmony with the issues raised. The study concluded that socialization in the social system of the Quran is based on the divine system of monotheism; hence, all social doctrine is not acceptable, but the process of socialization is in harmony with the Quranic culture in terms of beliefs, values and norms.