ارتباط بين پراكنش ماهي تون هوور مسقطي (Katsuwonus pelamis) صيد شده توسط پرساينرهاي ايراني و متغيرهاي محيطي در اقيانوس هند

Association between Skipjack (Katsuwonus pelamis) distribution caught by Iranian purse seiners and environmental variables in the Indian Ocean

ارتباط بين متغيرهاي محيطي و گونه مورد مطالعه از مهمترين مباحث در بوم شناسي آبزيان است. در اين مطالعه ارتباط متغيرهاي زماني، مكاني بهمراه متغيرهاي محيطي حاصل از تصاوير ماهواره اي جهت بررسي پراكنش و تسهيل در اجراي مديريت اكوسيستم محور در آبهاي اقيانوس هند و مديريت بهتر ذخاير ماهي تون هوور مسقطي (Katsuwonus pelamis) مورد بررسي قرار گرفت. نتايج حاصل از مدل جمعي تعميم يافته (GAM) با دو توزيع گاوسي و دوجمله اي نشان داد متغيرهاي زماني و مكاني بهمراه متغيرهاي توليد اوليه خالص، دما و شوري سطحي آب دريا، عمق لايه مخلوط شونده و جريانات اقيانوسي بيشترين تاثير را در پراكنش اين گونه در فصول گرم (نيمه اول سال) و سرد (نيمه دوم سال) داشتند. همچنين نتايج مقايسه دو مدل نشان داد مدل با توزيع دوجمله اي به نسبت توزيع گاوسي توانايي بالاتري در توضيح انحراف در مدل نهايي را دارد و مقدار آن در نتايج مربوط به نيمه اول سال (فصل گرم) در مقايسه با فصل سرد بالاتر بود. همچنين مطالعه شاخص مطلوبيت زيستگاهي نشان داد مطلوبيت برخي متغيرها در فصول سرد و گرم متفاوت مي باشد كه اين موضوع بايد در مطالعات آتي در نظر گرفته شود. با توجه به اينكه اولين قدم در اجراي رويكرد مديريت اكوسيستم محور شيلاتي دانش كافي در حوزه آن اكوسيستم و پراكنش گونه مورد مطالعه در ارتباط با متغيرهاي محيطي است، لذا اين تحقيق مي تواند به شناورهاي صنعتي كشور در امر افزايش كارايي صيد كمك نمايد و در برنامه ريزي و اجراي مديريت اكوسيستم محور در اقيانوس هند و بويژه مديريت آتي شيلات كشورمان مورد استفاده مديران و محققين قرار گيرد.

Association between environmental variables and target species is the most important point in aquatic ecology. This study considered the possible relationship of spatial, temporal and some satellite derived environmental variables on skipjack tuna (Katsuwonus pelamis) distribution to finally help implementing of ecosystem based fisheries management for stock recovery program and management of skipjack tuna. Results of generalized additive model (GAM) (by assuming two distributions; binomial and Gaussian) revealed temporal and spatial explanatory variables plus net primary production (NPP), sea surface temperature (SST), sea surface salinity (SSS), mixed layer depth (MLD) and ocean current indices have greatest impact on skipjack tuna distribution in both cold and warm season. Comparing of two different model showed, binomial distribution had higher ability in final model deviance explanation and its value in warm season was higher than cold season. In addition, habitat suitability study showed suitability of some parameters in cold and warm season were different, then it must be noticed in future studies. Since the first step in implementing ecosystem based fisheries management is the sufficient knowledge on ecosystem and distribution of target species in relationship to environmental variables, therefore this study could help Iranian purse seiners to improve their catch efficiency in order to help to implementing of ecosystem based management for skipjack tuna and future fisheries management in the Indian Ocean and Oman Sea.