نقد و بررسي برخي نظرات نحوي عبدالعزيز كاشي در نسخۀ خطي شرح المفصّ

فاقد عنوان و چكيده لاتين

نسخه شرح المفضل عبدالعزيز كاشي برجاي مانده از قرن هفتم و هشتم هجري است كه در آن با نثري روان و علمي به شرح كتاب المفصل زمخشري پرداخته شده است. با بررسي آراء و ديدگاههاي عبدالعزيز كاشي مي توان دريافت وي پيرو مكتب بصره بوده است. اين نويسنده ايراني، مسلط به زبان عربي، فقط به ذكر نظرات علماي نحو بسنده نمي كند، بلكه در موارد بسياري با تكيه بر استدلالهاي سماعي و قياسي به اظهارنظر مي پردازد. كاشي در اين كتاب ديدگاههاي ابن حاجب را نقد و بررسي مي كند كه در برخي موارد نظرات ابن حاجب را تأييد و در مواردي رد كرده است. بنابراين، در اين جستار با روش توصيفي- تحليلي به بررسي و نقد انتقادهاي كاشي نسبت به نظرات ابن حاجب و صحت و سقم آن پرداخته شده است. نتيجه آن است كه انتقادهاي كاشي در بسياري موارد درست است و وي با شيوه اي روشن و به دور از تكلف و اصطلاحات پيچيده منطقي و با به كارگيري دلايل علمي استوار به اثبات مدعاي خود پرداخته است. كاشي در اكثر موارد با زمخشري هم عقيده است و توانسته است درستي كلام زمخشري را اثبات كند.