تحليل نحوه بازنمايي كليشه‌هاي جنسيتي در داستان "زوجة أحمد" اثر احسان عبدالقدوس

Representation of Gender Stereotypes in Ehsan Abdolqoddus’ Zavjat Ahmad

رسانه ها به عنوان ابزار ارتباط، همواره اهميت كليدي در تأثير بر افكار عمومي دارند و براي رسيدن به اين منظور از شگردهاي گوناگوني استفاده مي كنند. يكي از اين شيوه ها بازنمايي واقعيت است كه تكرار و تعميم آن منجر به كليشه سازي يا ساخت تفكر قالبي درباره يك موضوع در ذهن مردم جامعه مي گردد. كتب ادبي هر كشوري نيز به عنوان يك رسانه كه هدف آن اقناع مخاطب است، كمابيش درگير كليشه هاي مثبت يا منفي است كه از جانب جامعه به نويسنده القا شده است و او نيز در يك كنش متقابل مروّج اين تفكرات قالبي است. پژوهش حاضر تلاش نموده تا با استفاده از روش احسان » اثر ،« زوجۀ أحمد » تحليلي - توصيفي به واكاوي كليشه هاي جنسيتي موجود در كتاب بپردازد. هدف اين جستار ارائه خوانشي ارتباط محور از اين متن ادبي و بررسي ميزان « عبدالقدوس بهره گيري اين نويسندۀ برجستۀ مصري از كليشه هاي مربوط به جنسيت براي انتقال انديشه هايش است. دستاورد حاصل از اين تحليل نشانگر آنست كه وي در اين داستان تلاش نموده تا با ساخت شخصيت كليشه اي از يك زن موفق، نقش هاي زن و مرد را به صورت انگاره هاي قالبي به مخاطب القا نمايد. اين داستان در حقيقت پاسخي به نظريات افراط گونۀ مكتب فيمينيسم است كه تمامي كليشه هاي جنسيتي را عامل ظلم به زن و تضييع حقوق او مي داند.

The media has always played a key role in influencing public opinion. Representation is one of the important means with which media achieves its highest influence. Representations can only deliver a series of versions of reality. Each of these versions is materialized in a way to persuade readers/audiences that it only can deliver the ultimate truth. Repetitions and generalizations are two representational strategies with which stereotypes can be formed. In the media and literature of any nation, a number of stereotypes exist. These stereotypes are reflective of their society’s status, and at the same time can actively affect the society. As a result, the rapport between the society and the emergent stereotypes are mutual, and none of them can be regarded as the determining instance over the other. Considering the above-mentioned facts, the present research analyzes the gender stereotypes in Ehsan Abdolqoddus Zavjat Ahmad. Through its descriptive-analytical method, the study claims that as a prominent Egyptian writer, Abdolqoddus has heavily utilized gender stereotypes for conveyance of his ideas. Presenting a successful woman against the male characters of the novel is one way Abdolqoddus has used and challenged the gender stereotypes of Egyptian society Unlike the abstract cry of feminists for annihilation of gender stereotypes, Abdolqoddus has focused on both the limitations and opportunities such stereotypes can deliver for both men and women of a traditional Egyptian society.