تاثير هپارين و Na2EDTA به عنوان مواد متداول ضد انعقاد خون بر شاخص هاي خون شناسي ماهي استرلياد

Effect of Heparin and Na2EDTA as Two Common Anticoagulants on Some Haematological Parameters of Sterlet Sturgeon (Acipenser ruthenus)

اهداف: هپارين و نمك هاي EDTA دو ماده ضدانعقاد مرسوم در مطالعات خون شناسي ماهيان هستند. هدف مطالعه حاضر بررسي اثرات دو ماده ضدانعقاد هپارين و دي سديم-اتيلن دي آمين تترااستات-دي هيدرات (Na2EDTA) روي ماهي استرلياد بود. مواد و روش ها در مطالعه تجربي حاضر، تاثير هپارين و Na2EDTA به ترتيب با غلظت هاي 10واحد بين المللي بر ميلي ليتر و يك ميلي گرم بر ميلي ليتر بر پارامترهاي خوني ماهي استرلياد )Acipenser ruthenus (بررسي شد. نمونه هاي خون از 10 قطعه ماهي سالم با وزن متوسط 63/0±600/0گرم تهيه شدند. آزمون هاي تحليل واريانس يك طرفه، T مستقل، دانكن و نرم افزار SPSS 22 نيز به كار رفتند. يافته ها تعداد گلبول هاي قرمز خون در نمونه حاوي Na2EDTA (123532±845000سلول در ميلي متر مكعب) به طور معني داري از نمونه حاوي هپارين (86270±1205000سلول در ميلي متر مكعب) كمتر بود (0/05>p). ميزان هماتوكريت در نمونه حاوي Na2EDTA (0/46±27/05%) به طور معني داري بيشتر از نمونه حاوي هپارين (0/89±23/62%) به دست آمد (0/05>p). در نمونه حاوي Na2EDTA، به ترتيب ميانگين حجم گلبول هاي قرمز (MCV) و لنفوسيت (به ترتيب 30±146/11فمتوليتر و 1/55±93/25%) ، از نمونه حاوي هپارين (به ترتيب 18/41±108/59فمتوليتر و 1/72±87/25%) به طور معني داري بيشتر بود (0/05>p). در نمونه حاوي Na2EDTA افزايش اندازه و هموليز گلبول هاي قرمز مشاهده شد، اما اين تغييرات در نمونه حاوي هپارين تفاوت چنداني نسبت به گروه شاهد نداشت. نتيجه گيري ماده ضدانعقاد Na2EDTA بر پارامترهاي خون شناسي ماهي استرلياد، به ويژه از منظر ريختي، تاثير منفي دارد. بنابراين تركيب ضدانعقاد مناسبي براي آناليز خون اين گونه نيست. هپارين به دليل ايجاد كمترين تغييرات در شكل، اندازه سلول و نيز اثرگذاري كمتر روي هماتوكريت، ماده ضدانعقادي مناسب در مطالعات خون شناسي ماهي استرلياد است.

Aims Heparin and EDTA salts are commonly used as anticoagulants for haematological studies in fish. This study aimed at investigating the effect of heparin and Ethylenediaminetetraacetic dihydrate (Na2EDTA) on some haematological parameters of Sterlet sturgeon (Acipenser ruthenus). Materials & Methods In the current experimental study, the effect of heparin (10ml) and Na2EDTA (1mg/ml) was investigated on haematological parameters in Acipenser ruthenus. The blood samples were collected from 10 healthy fish with the average weight of 600.0±63.0g. The data were analyzed by SPSS 22 software, using one-way analysis of variance, independent t test, and Duncan’s new multiple range test. Findings The number of red blood cells in samples containing Na2EDTA (845000±123532cell/ mm3) was significantly lower than those of heparinized ones (1205000±86270; p<0.05). Mean haematocrit value for Na2EDTA samples (27.05%±0.46) was significantly higher than bloods preserved in heparin (23.62%±0.89%; p<0.05). In sample containing Na2EDTA, mean corpuscular volume (MCV) and lymphocyte (149.11±30.00ft and 93.25±1.55%, respectively) was significantly higher than the heparin sample (108.59±18.41ft and 87.25±1.72%, respectively; p<0.05). In sample containing Na2EDTA, the increase in size and haemolysis of red blood cells were observed, but the changes in the sample containing heparin did not differ significantly from that of the control group. Conclusion Na2EDTA has a negative effect on haematological parameters of Acipenser ruthenus, especially in morphological terms; so, it is not a suitable anticoagulant combination for blood analysis of this species. Heparin due to the smallest changes in shape and size of cell, as well as less effect on hematocrit, is an anticoagulant in sterilized fish haematological studies.