كليدواژه :
ماهي , فلزات سمي , خليج فارس , شاخص خطر (THQ)
چكيده فارسي :
پژوهش حاضر با هدف تعيين جذب پنج فلز سنگين سمي (سرب، كادميوم، جيوه، كروم و آرسنيك) در بافت عضله يازده گونه ماهي در آب هاي خورستان- بندر ماهشهر بود. مواد و روش ها به همين منظور، 66 قطعه ماهي با وزن بازاري به طور تصادفي انتخاب شدند. پس از زيست سنجي نمونه ها، بافت عضله جداسازي شد. آماده سازي و هضم شيميايي نمونه ها مطابق با دستورالعمل استاندارد و براساس ميكروگرم بر گرم وزن تر محاسبه شد. ميزان جذب روزانه (EDI) و هفتگي (EWI)، حد مجاز مصرف (Crlim)، وعده مجاز مصرف (CRmm) در كودكان و بزرگسالان و ريسك خطر مصرف اين ماهيان نسبت به بيماري هاي غيرسرطاني (THQ) براي 11 گونه محاسبه شد. يافته ها غلظت فلزات در مقايسه با استانداردهاي MAFF، NHMRC و WHO پايين تر بود اما در برخي موارد از استاندارد USEPA بالاتر بود. احتمال ريسك خطرپذيري به بيماري هاي غيرسرطان زا هر يازده گونه كمتر از يك بود و در فلزات سرب، كادميوم، جيوه، كروم وآرسنيك به ترتيب 0/018، 0/0237، 0/0428، 0/1146 و 0/0295 محاسبه شد. همچنين مقدار شاخص خطر كل (HI) در اين مطالعه 0/221 به دست آمد. نتيجه گيري تجزيه و تحليل تجمع و ريسك خطر مصرف پنج فلز سنگين در يازده گونه مورد بررسي در سواحل آب هاي خورستان- بندر ماهشهر نشان مي دهد كه هرچند مصرف اين ماهيان مخاطراتي از لحاظ سلامتي براي مصرف كننده به دنبال نخواهد داشت اما در مورد ميزان مصرف آنها توسط زنان باردار و كودكان بايد ملاحظاتي را رعايت نمود.
چكيده لاتين :
Aims The goal of this study was to determine the absorption of five toxic heavy metals (Lead,
Cadmium, Mercury, Chromium, and Arsenic) in muscle tissues of eleven species of fish in the
waters of Khuzestan province- Bandar Mahshahr.
Material and Methods For this purpose, 66 fishes, with the typical market weight were
randomly selected. After performing biometrics assessment on samples, the muscle tissue
was removed. The amount of estimated daily intake (EDI), estimated weekly intake (EWI),
maximum allowable consumption limit (Crlim), maximum allowable meals consumed (CRmm)
in children and adults and the hazard quotient of the consumption of these fishes with regard
to non-cancerous diseases (THQ) for 11 species were calculated.
Findings The concentration of metals was lower in comparison with the standards of MAFF,
NHMRC and WHO, but in some cases was higher than USEPA standard. The hazard quotient
for non-cancerous diseases for all eleven species was less than one, and for lead, cadmium,
mercury, chromium, and arsenic, was calculated to be 0.018, 0.0237, .0428, 0.1146, and 0.0295,
respectively. Also, the total hazard index (HI) in this research was obtained to be 0.221.
Conclusion The analysis of the accumulation and consumption hazard of five heavy metals in
eleven species under study from the coastal waters of Khuzestan- Bandar Mahshahr shows that
although the consumption of these fishes do not pose any hazard to consumers in connection
with their health, however, with regard to the amount of their consumption by pregnant women
and children considerations must be complied with.
