پديد آورندگان :
نظري، زينب دانشگاه تهران پرديس كشاورزي و منابع طبيعي - گروه محيط زيست , خراساني، نعمت االله دانشگاه تهران پرديس كشاورزي و منابع طبيعي - گروه محيط زيست , كرمي، محمود دانشگاه تهران پرديس كشاورزي و منابع طبيعي - گروه محيط زيست , فيض نيا، سادات دانشگاه تهران پرديس كشاورزي و منابع طبيعي - گروه احياء مناطق خشك و كوهستاني
كليدواژه :
ذرات معلق , سهم , مدل‌هاي چندمتغيره تركيبي , منشا طبيعي
چكيده فارسي :
هدف از اين مطالعه، شناسايي منشا ذرات معلق در اتمسفر شهر كرمانشاه با استفاده از ويژگي‌هاي ژئوشيميايي است. غلظت 20 عنصر اصلي و كم‌ياب (پتاسيم، سديم، كلسيم، فسفر، مس، نيكل، سرب، كادميم، سلنيوم، روي، آهن، منيزيم، بور، كروم، كبالت، آرسنيك، موليبدن، واناديم، آلومينيوم، منگنز) براي 55 نمونه خاك (در نقاط مختلف ارتفاعي 1600 - 600 متر) و 41 نمونه ذرات معلق به‌وسيله دستگاه ICP آناليز شد. منشايابي ذرات معلق با استفاده از ردياب هاي ژئوشيميايي طي دو مرحله صورت گرفت. در مرحلۀ اول، با استفاده از آزمون مقايسه ميانگين ها و تحليل تشخيص تركيبي مناسبي از عناصر ردياب كه توانايي بالايي براي تفكيك منابع ذرات معلق دارند، انتخاب شده است. در مرحله دوم، از مدل هاي چندمتغيره تركيبي براي تعيين سهم منابع ذرات معلق (واحدهاي زمين شناسي و ژئومورفولوژي) در توليد ذرات معلق در منطقه مورد مطالعه استفاده شده است. نتايج حاصل از تعيين سهم واحدهاي زمينشناسي و ژئومورفولوژي نشان مي‌دهد كه به‌ترتيب، سازند UF ( مارن قرمز و ماسه‌سنگ)، واحد دو (با ارتفاع 1400-0، شيب 5-0 درصد، جهت flat و ويژگي سنگ‌شناسي UF (مارل قرمز و ماسه سنگ)) سهم اصلي در توليد ذرات معلق را دارا هستند كه اين سازند در شهرستان قصرشيرين واقع شده است
چكيده لاتين :
The purpose of this research was source identification of aerosols in atmosphere using geochemical properties in the
city of Kermanshah. The concentrations of twenty elements consisting of K, Na, Ca, P, Cu, Ni, Pb, Cd, Se, Zn, Fe, Mg,
B, Cr, Co, As, Mo, V were analyzed by ICP for 55 soil samples (in the height range of 600-1600m) and 41 aerosols
samples. Source identification of aerosels using geochemical tracers was performed in two steps. In the first step,
appropriate combination of tracer elements with high ability in the resolation of aerosol sources was chosen using the
means comparison test and discriminate analysis. In the second step, the multivariate mixing model was used to
determine the contribution of aerosol sources (geological and geomorphology types) to the production of aerosols in the
study area. The results obtained from determination of the contributions of sources of aerosols (geological and
geomorphological types) showed the UF formation (consisting of red marl and sandstone), with the height of 0-1400
mand the slope of 0-5%, could be regarded as the main contributor to the production of aerosols located in the city of
Qasreshirin.
