عنوان مقاله :
تحليل شاخص هاي پارامتريك تنوع و تشابه بانك بذر در توالي هاي مختلف مراتع احياء شده با گياه غيربومي آتريپلكس كانسنس
پديد آورندگان :
مجتهدي ، محمدرضا دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان , شيداي كركج ، اسماعيل دانشگاه اروميه - دانشكده منابع طبيعي - گروه مرتع و آبخيزداري , نيكنهاد قرماخر ، حميد دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان - گروه مرتعداري , حسيني ، علي مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي گلستان
كليدواژه :
اكوسيستم هاي مرتعي , تنوع گونهاي , تصادفي سيستماتيك , گلخانه , مدلهاي توزيع فراواني , شاخص تشابه جاكارد , خوشهبندي
چكيده فارسي :
تركيب و مقدار بانك بذر خاك در اثر عوامل مديريتي احيايي اكوسيستم ها تغيير مينمايد، درك اين تغييرات ميتواند راهنماي مناسبي در تفسير تغييرات پوشش گياهي تحت تأثير عمليات احيا باشد. بدين منظور، اين تحقيق به بررسي تغييرات حاصل از عمليات اصلاحي بوته كاري گياه غيربومي آتريپلكس كانسنس(Atriplex canescens) بر روي بانك بذر خاك در تواليهاي مختلف سني در مراتع چپرقويمه گنبد كاووس پرداخته است. نمونهبرداري در سه توده دستكاشت آتريپلكس دو، ده و بيست ساله كه از نظر عوامل محيطي، همگني و تشابه داشتند، در مكان هاي زير بوتهها و بين بوتهها صورت پذيرفت. علاوه بر اين، در مجاورت هر سايت يك منطقه شاهد كه در آن بوته كاري انجام نشده بود نمونه برداري براي مقايسه انجام شد. در مجموع 54 نمونه خاك از عمق سطحي خاك با رويكرد تصادفي سيستماتيك قبل از شروع فصل رويش نمونهبرداري شد و سپس نمونههاي خاك براي سبزشدن بذور به گلخانه منتقل شدند. داده هاي مربوط به گونه هاي سبزشده جمعآوري شد و نمودار دسته فراواني براي هر يك از سايتهاي مورد بررسي، ترسيم و همچنين مدلهاي توزيع فراواني شامل سري هندسي، سري لگاريتمي، عصاي شكسته و لوگ نرمال بر روي داده ها برازش شد و بهترين مدل توزيعي انتخاب گشت. همچنين شاخص تشابه جاكارد و خوشه بندي مقسّمي براي سايتهاي مختلف محاسبه و رسم شد. نتايج نمودار دسته فراواني مكان هاي مورد بررسي نشان داد كه منحني تيمار شاهد تمامي سايتها داراي شيب تندتري نسبت به منحني تيمارهاي زير و بينبوته ميباشد بنابراين تنوع گونهاي بانك بذر سايت شاهد پايينتر است. مدل عصاي شكسته و لوگ نرمال نيز با تيمارهاي سايت بيست ساله تطابق داشته كه نشان دهنده جوامع با ثبات و با تنوع و يكنواختي بالا ميباشد. نتايج حاصل از شاخص تشابه جاكارد نيز نشان داد در سايت ده ساله تشابه گونهاي بانك بذر خاك در تيمار زير بوته و بين بوته بيشترين مقدار (0.75) را دارند و در سايت بيست ساله اين تشابه به حداكثر ميزان خود ميرسد. نتايج كلي نشان ميدهد كه احياي مراتع به وسيله كاشت گياه آتريپلكس موجب افزايش تنوع گونهاي بانك بذر خاك در مناطق مورد مطالعه داشته است كه البته ميزان اين تغييرات به مدت زمان اجراي آن نيز بستگي دارد.
عنوان نشريه :
پژوهش هاي آبخيزداري
عنوان نشريه :
پژوهش هاي آبخيزداري