اوضاع امنيتي و انتظامي ايران در عهد امويان

ظلم ساسانيان بر مردم ولايات ايران، اسباب فروپاشي ايشان را رقم زد. چنان‌كه چون تندباد تهاجم اعراب نومسلمان وزيدن گرفت، چندان طاقتي بر آل ساسان نماند و حيات سياسي خود را به‌زودي از كف دادند؛ اما طلوع فجر اسلام بر ولايات ايران نيز، به‌رغم حلاوت نخستين، با سخت‌گيري‌هاي ناباورانه خلفاي اموي همراه شد. به گواهي منابع تاريخي، بعد از شهادت امام علي (ع) در سال 41 هجري، چون ساختارهاي خلافت، به شالوده‌هاي خشك و بي‌مغز سلطنت آلوده شد، حاكماني بر اريكه زمام داري مناطق مختلف سرزمين ايران تكيه زدند كه به‌جز مطامع فردي و منافع قومي، مقصود ديگري در نظر نداشتند. عملكرد واليان خلافت اموي در بلاد بسياري همچون ايران، رهاوردي جز ناامني، استبداد، ظلم و جور در تاريخ اين سرزمين نبود. مقاله حاضر با روش توصيفي و تحليلي، رويكردي مختصر و مستند از خلال اوراق تاريخ بر اين مدخل ارائه مي‌دهد. نتايج تحقيق حاكي از آن است كه امويان كه گرفتار روحيه نژادپرستانه شده بودند، در يك فرآيند وسيع و روزافزون، چيزي جز محروميت ايرانيان از حقوق انساني، اجتماعي و درنتيجه سقوط دولت خويش، دستاوردي نداشتند. اينها تمهيدات نامباركي بود تا عدالت، قرباني بي‌عدالتي و ظلمت جايگزين روشني شود.