بررسي تطبيقي پيامدهاي سياسي ـ فرهنگي دو جنگ ملازگرد (463ق) و ميريوكيفالون (572ق)

پيروزي در نبرد ملازگرد (463ق./1071م.) در شكل‌گيري حكومت سلجوقيان روم تأثير بسزايي داشت، امّا تقريباً يكصدسال پس از تأسيس اين حكومت، سلطان قليچ‌ارسلان دوم در سال 572‌‌ق./ 1176م. با پيروزي در نبرد ديگري مقابل امپراطوري بيزانس ـ كه در مكاني با نام ميريوكيفالون، رخ داد ـ توانست گام‌هاي تازه‌اي در راستاي ايجاد امنيت و آرامش بيشتر و به تبع آن بهبود وضعيت سياسي ـ فرهنگي قلمرو سلاجقه‌ي روم بردارد. پژوهش حاضر با بررسي تطبيقي و قرار دادن نبردهاي ملازگرد و ميريوكيفالون، به عنوان دو نقطه‌ي عطف در تاريخ اين حكومت، تلاش دارد تأثيرات سياسي و به تبع آن فرهنگيِ پيروزي در اين نبردها را تحليل نمايد. بنابراين پژوهش حاضر در پي پاسخ بدين پرسش است كه پيروزي تركمانان سلجوقي در دو نبرد ملازگرد و ميريوكيفالون، چه تأثيري در وضعيت سياسي ـ فرهنگي قلمرو دولت سلاجقه‌ي روم داشته است؟ نتيجه‌ي به دست آمده از اين نوشتار، نشانگر آن است كه اگرچه پيروزي در نبرد ملازگرد، نقطه عطف مهمي براي سرازير شدن تركمانان به آناتولي و شكل‌گيري حكومت سلاجقه‌ي روم بوده، بدون ترديد پيروزي در نبرد ميريوكيفالون نيز اثراتي غيرقابل انكار بر ثبات سياسي، امنيت اجتماعي و به تبع آن رونق فرهنگي آناتولي داشته است.