نقش و جايگاه طوايف كرد در جنگ‌هاي شاه تهماسب صفوي با عثماني

در دوره شاه تهماسب اول (930ـ984 ق)، صفويان چهار جنگ بزرگ با عثماني را متحمل شدند. از آن جا كه مناطق كردنشين، حايل ميان ايران و عثماني بود، كردها نيز ناخواسته در اين جنگ‌ها وارد شده و به ايفاي نقش پرداختند. لذا با توجه به نقش تعيين كننده طوايف كرد در اين تقابل، پاسخ به اين پرسش كه كردها چه رويكردي به نبردهاي مزبور داشتند؟ هدف بنيادين اين تحقيق مي‌باشد. يافته‌هاي پژوهش بيانگر آن است كه رويكرد كردها، مبتني بر عوامل سياسي و اقتصادي تأثيرگذار بود و با سياست‌هاي اعمالي صفويان و عثماني‌ها نسبت به طوايف كرد پيوندي تنگاتنگ داشت. از اين‌رو، با توجه به موقعيت جغرافيايي مناطق كردنشين، دو حكومت مذكور در صدد برآمدند، با اعمال سياست‌هاي مصلحت انديشانه، از توان نظامي كردها و جايگاه راهبردي كردستان براي تغيير سرنوشت جنگ به سود خويش بيش ترين بهره را ببرند. در نهايت دست‌آورد اين دوره از رويارويي‌ها، براي صفويان حفظ استقلال و قلمرو سياسي ايران و براي عثماني‌ها تسلط بر بين‌النهرين و رسيدن به سواحل خليج فارس و براي كردها ابقاي امارت‌هاي محلي آنان بود. تدوين اين پژوهش با بهره گيري از منابع كتابخانه‌اي و به روش توصيفي ـ تحليلي صورت پذيرفته است.