طراحي مدل پيش‌بيني بازده بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از مدل هاي خودرگرسيون ميانگين متحرك (ARMA) و خودرگرسيون ميانگين متحرك با ورودي‌هاي خارجي (ARMAX) و ارزيابي عملكرد آن ها

بازده بازارهاي سرمايه تحت‌تأثير عوامل مختلفي هستند. اين عوامل دامنه گسترده و وسيعي از عوامل كلان جهاني تا رفتارهاي تاريخي متغير وابسته را شامل مي‌شود. پژوهشگران زيادي، هريك بخش يا بخش‌هايي از اين دامنه گسترده عوامل تأثيرگذار بر بازده بازار سرمايه را در كشورهاي مختلف، انتخاب و اقدام به مدل‌سازي براي پيش‌بيني بازده بازار سرمايه مربوطه كرده‌اند. پژوهش حاضر نيز با هدف مدل‌سازي و پيش‌بيني بازده بورس اوراق بهادار تهران، از مدل‌هاي خود توضيحي و تركيبي استفاده كرده است. به‌گونه‌اي كه از مدل‌هاي خودرگرسيون ميانگين متحرك و خودرگرسيون ميانگين متحرك با ورودي‌هاي خارجي براي مدل‌سازي و پيش‌بيني بازده بورس اوراق بهادار تهران ياري گرفته است. در پژوهش حاضر، براي تبيين هر چه كامل‌تر مدل و به‌كارگيري عوامل حداكثري، پس از بررسي موضوع بازده و عوامل مؤثر بر بازده، موضوع پيش‌بيني و روش‌هاي متداول آن و انواع مدل‌هاي پيش‌بيني بازده بازار سرمايه بررسي شده است. سپس از مدل‌هاي رگرسيون خطي كلاسيك، خود رگرسيون ميانگين متحرك (ARMA) و خود رگرسيون ميانگين متحرك با ورودي‌هاي خارجي (ARMAX) براي پيش‌بيني بازده بورس اوراق بهادار تهران استفاده شد. پس از تخمين مدل‌هاي يادشده، با‌استفاده‌از داده‌هاي 99 دوره‌اي و تأييد قدرت تصريح آن‌ها بااستفاده‌از به‌كارگيري آزمون‌هاي تشخيصي، بازده بورس اوراق بهادار تهران براي 4 دوره آتي پيش‌بيني شد. پيش‌بيني‌هاي صورت‌پذيرفته با‌استفاده‌از مدل‌هاي تخميني با داده‌هاي واقعي مورد‌مقايسه قرار گرفته و مدل بهينه با‌استفاده‌از معيارهاي اطلاعاتي آكائيك، شوارزبيزين و حنان ـ كوئيك و همچنين معيار MSE,MAE,MAPE انتخاب شد. نتيجه نهايي مؤيد برتري مدل ARMA بر مدل ARMAX است.