بررسي تطبيقي زمان ايفاء تعهدات و تسويه معاملات سهام بورسي در اصول و استانداردهاي سازمان بينالمللي كميسيون‌هاي اوراق بهادار (IOSCO) و نظام حقوقي ايران

در بازار سرمايه، فارغ از انواع معاملاتي كه در آن انجام مي‏گيرد، اجراي قرارداد منعقده و ايفاي تعهدات و تسويه آن امري حائز اهميت و تعيين كننده است. وفاي به عهد، يكي از علل سقوط تعهد بوده كه در معاملات سهام در بورس اوراق بهادار به وسيله تحويل سهام از فروشنده به خريدار(ايفاء تعهد فروشنده نسبت به خريدار) و پرداخت وجوه از خريدار به فروشنده (تعهد شخص خريدار نسبت به فروشنده)، تحت عنوان تسويه از طريق شركت سپرده گذاري مركزي اوراق بهادار و تسويه وجوه و اتاق پاياپاي انجام مي شود. مهلت تسويه معاملات سهام بورسي در نظام حقوقي ايران، بر اساس ميزان دخالت و استفاده از ساز و كار اتاق پاياپاي متفاوت است در حاليكه بر مبناي اصول و استانداردهاي سازمان بين المللي كميسيون‌هاي اوراق بهادار (IOSCO)، ضمن تأكيد بر حداكثر مهلت سه روزه براي تسويه معاملات، توصيه هايي نيز در جهت كاهش مهلت مذكور ارائه شده است. در اين نوشته ضمن بيان مفهوم و ماهيت تسويه معاملات سهام بورسي، به مطالعه تطبيقي زمان ايفاي تعهدات و تسويه معاملات در بازار سرمايه ايران و اصول، استاندارد ها و توصيه نامه هاي سازمان مذكور خواهيم پرداخت.