بررسي فقهي پول مجازي

پول مجازي پديده‌اي نوظهور است كه بانفوذ بيشتر دنياي مجازي در زندگي بشر، رخ نمون كرده است. مدت زيادي از طرح ايده و عملياتي‌شدن پول مجازي نمي‌گذرد و پول‌هاي مجازي گوناگون، بازاري براي خود ايجاد كرده‌اند. اگرچه حاكميت‌ها نسبت به پذيرش اين نوع از پول مقاومت نشان داده‌اند و برخوردهاي متناقضي در اين زمينه وجود دارد، اما مخترعان اين پول‌ها و فعالان مالي، با تلاش براي رفع چالش‌ها و ايجاد نوآوري‌هاي مالي در اين عرصه، سعي در گسترش اين پديده دارند. فهم صحيح و فني از ماهيت پول مقدمه‌اي براي شناسايي احكام شرعي مترتب بر پول مجازي و استفاده از آن در نظام پولي و بازار سرمايه اسلامي است. در مقاله حاضر تصميم داريم تا با ماهيت‌شناسي پول مجازي و تحليل فقهي پديده پول، بر پايه نظريه مال ‌اعتباري ‌بودن پول، احكام شرعي در خصوص پول مجازي را تبيين كنيم. از اين‌رو، شايسته است در تحليل فقهي پول مجازي عناصر كليدي و اجزاي تشكيل‌دهنده پول مجازي مورد واكاوي قرار گيرد. اين عناصر و اجزا عبارت است از: ماهيت پول و پشتوانه آن، خصوصي ‌بودن، الكترونيكي ‌بودن و ورود پول مجازي به دنياي حقيقي. از منظر نگارندگان مهم‌ترين ملاحظه پذيرش پول مجازي در نظم كنوني پول، سامان نظام دو پول حقيقي و مجازي در كنار يكديگر است.