بررسي تطبيقي واحدهاي زباني «وصف فعل و صفت» در عربي با «قيد» در فارسي و انگليسي

اين پژوهش، بر آن است تا ساختارِ واحدهاي زباني توصيف‌كنندة فعل و صفت در زبان عربي، را با آن‌چه در زبان‌هاي فارسي و انگليسي «قيد» ناميده مي‌شود، مقايسه كند. بررسي تطبيقي اين ساختارها، براي پاسخ به اين پرسش بود كه آيا اصولاً مي‌توان نقشي را كه عموماً قيد ناميده مي‌شود، در زبان عربي نيز بازيابي نمود. همچنين، آيا مي‌توان بر اساس شباهت ساختارهاي قيدي، ميان عربي از يك سو و فارسي و انگليسي از سوي ديگر تعادلي ايجاد كرد كه به شناسايي بهتر نقش قيد در زبان عربي منجر شود. به اين منظور، از شيوة دستور سنتي، كه عموماً مبتني بر اِعراب پاياني واژه‌ها است و واحد دستوري را «واژه» مي‌داند، صرف‌نظر شد. بر ين اساس، سازه‌هايي، مبناي تحليل قرار گرفت كه در آن نقش ظاهر مي‌شوند. در اين تحليل، از دستاوردهاي دستور زايشي-گشتاري بهره گرفته‌ شد و از استدلال‌هاي نحوي مانند همپايگي، جانشيني و جابه‌جايي استفاده گرديد. به اين صورت كه ابتدا يك نوع ساختاري قيد با مثال‌هايي از انگليسي و فارسي معرفي شدند. سپس، بررسي شد كه اين ساختار چگونه در عربي ظهور مي‌يابد. در فارسي و انگليسي علاوه بر واژه‌هاي قيدي، سازه‌هايي مانند «گروه حرف‌اضافه‌اي»، «گروه اسمي»، «گروه صفتي» و «جمله‌وارة قيدي» مي‌توانند در نقش نحوي قيد ظاهر شوند. در پايان، يافته‌هاي پژوهش نشان داد كه همين سازه‌ها در عربي نيز يافت مي‌شوند، اما عموماً با نام‌هاي ديگر معرفي شده‌اند. همچنين، يك ساختار ويژة قيدي معرفي شد كه در زبان‌هاي انگليسي و فارسي نمونه‌اي ندارد. اين ساختار با نام «گروه قيدي» معرفي شد.