دسته‌بندي و بررسي عبارات نشانگر اهميت مطلب بر اساس نقش كلامي و موقعيت قرارگيري در ارائه‌هاي علمي فارسي

هدف از انجام اين پژوهش، بررسي چگونگي برجسته‌سازي نكته‌هاي مهم در ارائه هاي علمي فارسي است. با استفاده از روش تحقيق تركيبي و مبتني بر يك رويكرد پيكره محور، ساختارهاي نشانگر اهميت مطالب، از 60 ارائه مندرج در پيكره فارسي سخن استخراج شد. يافته‌هاي اين پژوهش به ترتيب از اين قرار است: 1) از نظر موقعيت نشانگر، هشت ساختار براي نشانگرهاي پيش مرجع و نه ساختار براي نشانگرهاي پس مرجع يافت شد. در اين ميان، ساختارهاي «نكته مهم + صفت اشاره اسم صفت فعل ربطي» و «نكته مهم + سؤال امتحان» براي نشانگرهاي پيش‌مرجع و ساختار «فعل + نكته مهم» براي نشانگرهاي پس‌مرجع داراي بيشترين فراواني بودند. 2) تعداد نشانگرهاي پس‌مرجع نسبت به پيش مرجع، از فراواني تكرار بيشتري برخوردار بودند. 3) بر اساس نقش كلامي، پنج دسته نشانگر شامل «سازمان‌دهي كلام»، «تعامل با مخاطب»، «وضعيت مطلب»، «شرح موضوع» و «ارتباط با امتحان» يافت شد. از اين پنج دسته نشانگر، «تعامل با مخاطب» بيشترين مقدار عددي را به خود اختصاص داد. به طور كلي، يافته‌هاي پژوهش، نمايانگر آن است كه ارائه‌دهنده‌ها علمي فارسي بيشتر تمايل دارند تا در كار خود براي برجسته كردن مطالب مهم، با مخاطب تعامل داشته باشند. به بيان روشن‌تر، اين افراد بيشتر سعي مي كنند تا به جاي جمع آوري اطلاعات و عدم توجه به برداشت مخاطب نسبت به اهميت مطالب، از توجه مخاطب درباره اهميت داده هاي مهم اطمينان حاصل كنند. اين مهم، معمولاً از طريق دخيل كردن مخاطبان در فرايند كلام صورت گرفته و مطالب مهم به ترتيبي ارائه مي شود كه مخاطب بتواند براي توجه بيشتر به آن‌ها و يا يادداشت برداري، از پيش برنامه‌ريزي كند.