بررسي تنوع مورفولوژيكي دانهال‌هاي چند ژنوتيپ خارجي پسته در شرايط آب و هوايي رفسنجان

Study of seedlings morphological diversity some foreign pistachio genotypes in Rafsanjan environmental conditions

در اين پژوهش به‌منظور مطالعه تنوع مورفولوژيكي در جمعيت‌هاي نيمه‌خواهري پسته، از 38 ژنوتيپ پسته متعلق به 5 فاميل نيمه‌خواهري ارقام اكبري و اوحدي از ايران و ازون، سيرت و كرمزي از تركيه كه در سال 1388 از طريق بذر در كلكسيون دانشگاه ولي‌عصر رفسنجان كشت شده بودند، استفاده شد. اين مطالعه در سال‌هاي 1393 و 1394 انجام پذيرفت. تنوع مورفولوژيكي ژنوتيپ‌ها با اندازه‌گيري 12 صفت كمي و 3 صفت كيفي مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج تجزيه به عامل‌ها صفات مورفولوژيكي مورد بررسي را به دو گروه عاملي كه در مجموع 78/6 درصد از وارايانس كل را توجيه كردند، تقسيم كرد كه مهم‌ترين صفات تفكيك‌كننده در بين ژنوتيپ‌هاي مورد مطالعه صفات مرتبط به برگ و برگچه مي‌باشد. علاوه ­براين تجزيه كلاستر صفات مورفولوژيكي توانست ژنوتيپ‌هاي تركيه و ايران را از يكديگر تفكيك كند اگرچه ژنوتيپ‌هاي متعلق به رقم سيرت رابطه ژنتيكي بيشتري با ارقام ايراني داشت.

In order to study morphological diversity of 38 pistachio genotypes belonging to five families half-sib including Akbari and Owhadi from Iran and Uzun, Siirt and Kirmizi from Turkey that cultivated in 2010 in vale e-Asr University of Rafsanjan were used. This study was conducted in the years 2014 and 2015. Twenty morphological traits were evaluated based on IPGRI descriptor. Factor analysis of morphological traits studied in two groups of factors that accounted for a total of 78.6 percent of total variance. Based on factor analysis the most important traits that could divide genotypes was traits associated with the leaves and leaflets. In addition, cluster analysis of morphological traits could separate the genotypes Turkey and Iran, although genotypes belonged to Siirt had more morphological similarity to Iranian genotypes.