بررسي محتوايي و سبكي رساله فتوتيه « مير سيد علي همداني » و « شهاب الدين بن عمر سهروردي»

فتوت نامه ها يكي از منابع مهم در شناخت فرهنگ و انديشه اهل فتوت به شمار مي آيند . ريشه و اساس فتوت را در آيين مهري مييابيم كه در آن سربازان ميترا ملزم به طي مراحل دشوار، رعايت وفا و صداقت، پايبندي به عهد و دشمني با دروغ و تقلب بودند. از سويي ديگر، اين انديشه با آيين زردتشتي نيز پيوند داشت. پس از اسلام و در پي رونق انديشه هاي اسلامي اين فرهنگ با آيين اسلام ادغام شد؛ اما به دنبال دوري خلفا از مباني اسلام و رواج دورويي و تزوير، گروهي از صوفيه در پي اخلاص در عمل و اجتناب از ريا بر آمدند. فتوت كم كم با انديشه هاي اسلامي در هم آميخت و بن مايه هاي عرفان اسلامي را شكل داد و از قرآن و حديث بسيار بهره برد. اهل فتوت حضرت علي (ع) را سردمدار فتيان ناميدند و به روايت داستانهايي پرداختند كه وجود اين مسلك را از دوره آدم (ع) تا زمان حضرت علي (ع) اثبات ميكرد. سهروردي با شناخت كامل ريشه فتوت در آيين زردشتي در پي احياي مسلك و عرفان اسلامي بر آمد و در اين زمينه دو فتوت نامه نگاشت. مير سيد علي همداني كه سالكي مسافر بود در طي سفرهايش اين مسلك و آيين را رونق بخشيد. در اين مقاله در پي آن هستيم كه با بررسي محتوايي و سبكي هر دو اثر، اين نكته را در يابيم كه آنها از چه منظري مشتركاتي دارند و تفاوت ديدگاهاشان در چيست.