ميزان و چگونگي كاربرد تابو در ادبيات داستاني معاصر(1380-1320)

يكي از بهترين بسترهاي شناسايي نشانگان فرهنگ عامه و مردم شناسي افراد اجتماع مطالعۀ توليدات داستاني است. تابو نيز به معناي ممنوعيّت تقدّس يافته يكي از مهمترين نشانگاني است كه در متون داستاني متجلي ميشود. آنها، نخستين قوانين بشري هستند كه بعدها ريشۀ منعيات اخلاقي و مذهبي شدند. ادبيات داستاني مبتني بر عوامل متعددي از جمله تجربيات فردي، ذهنيّات شخصي و واقعيّات اجتماعي است و تابوهاي يك اجتماع نيز برخاسته و موثر بر اين عوامل است. در اين مقاله ابتدا با سط مفاهيم نظري تابو در جامعۀ ايراني و ادبيات داستاني معاصر، تلاش شده كه ويژگي هاي برجسته و نهفته جامعۀ ايراني بررسي و شناسايي شوند. سپس مصاديق عيني آن در متون داستاني (1380- 1320) تحليل شده است. نتايج نشان ميدهد كه تابوهاي جامعه ايراني در سه گروه تابوهاي قدرت، مسايل جنسي، و زبان بيشترين بسامد را داشته و همچنين تابوهاي مادر، پدر، زن بودن، و حجاب از جمله تابوهاي گسترده، از ديدگاه نويسندگان اين دوره است. زبان داستان ها و تابوهاي مطرح شده در آنها ارتباط تنگاتنگي با جنسيت و طبقۀ اجتماعي نويسنده و قهرمانان داستان دارند. زمان خلق داستان نيز، از حيث حوادث اجتماعي، فرهنگي، سياسي و.. بر تولد يا مرگ تابوها موثرند.