نحو كودك؛ نحو تمام‌عيار شواهدي از روند فراگيري بخش مقوله اي و ساخت اطلاع زبان فارسي

درباره ماهيت دستور جهانشمول در بدو تولّد، دو ديدگاه كلي مطرح است كه به ديدگاه واژگان گرا و ديدگاه درخت كامل معروف اند. طرفداران ديدگاه واژگان گرا، دستور جهانشمول را ناقص و بلوغ را عامل اصلي تكوين آن مي دانند. اما پيروان ديدگاه درخت كامل، بر كامل بودن درخت زباني كودك از بدو تولّد تأكيد نموده و تعامل و درونداد را عامل فعليت و توسعه آن فرض مي كنند. فرض قطعي هر دو ديدگاه اين است كه در فرايند رشد زبان، كودك مقوله هاي واژگاني را زودتر از مقوله هاي نقشي فرا مي گيرد. پيامد طرح اين ايده مشترك، اعتقاد به عدم بازنماييِ گره هاي نقشي مثل زمان/ تصريف، متمم نما ، مبتدا و كانون در نحو اوليه كودك است. پژوهش حاضر، با بررسي طولي روند فارسي آموزي يك كودك فارسي زبان، به ارزيابي اين ايده مشترك پرداخته و با ارائه چندين شاهد قابل اعتنا نشان داده است كه در فراگيري زبان فارسي، اولاً مقوله هاي نقشي همزمان با مقوله هاي واژگاني، و نه پس از آن ها، فراگرفته مي شوند و ثانياً گره هاي نقشي به طور كامل در زبان كودك قابل مشاهده هستند و فعاليت مقوله هاي نقشي به حدي گسترده است كه شواهدي از دسترسي كودك به ساخت اطلاع نيز قابل ارائه است