گروه فعلي شكافته در فارسي: تمايز هستۀ جهت و فعل كوچك

در بيش از دو دهۀ گذشته، اين فرضيه كه گروه فعلي متشكّل از دو فرافكن گروه فعلي كوچك يا گروه جهت و گروه فعل واژگاني است، فرضيۀ پذيرفته‌شده‌اي در ميان زبان‌شناسان چامسكيايي محسوب مي‌شود؛ امّا پژوهش هاي اخير دربارۀ ساختار گروه فعلي، براساس فرضيۀ گروه فعل كوچك شكافته، هستۀ جهت را متفاوت از هستۀ فعل كوچك و گروه فعلي را متشكّل از سه فرافكن مي دانند كه عبارت اند از: گروه فعلي كوچك، گروه جهت و گروه فعل واژگاني. در اين تحليل، فعل كوچك، فعل‌ساز است و نوع رويداد را نشان مي‌دهد. جهت، موضوع بيروني را معرّفي مي‌كند و هستۀ گروه فعل واژگاني، ريشه‌اي بي‌مقوله است. تعامل تكواژ سببي و فعل سبك در ساخت هاي سببي مركّب و حضور موضوع بيروني در ساخت‌هاي داراي فعل سبك، نمونۀ مواردي هستند كه طرح دولايه‌اي گروه فعلي را در زبان فارسي به چالش مي‌كشند. پژوهش حاضر با ارائۀ شواهدي از ساخت‌هاي سببي در زبان فارسي نشان مي‌دهد كه گروه فعلي، سه‌لايه‌اي بوده و هستۀ جهت و فعل كوچك به طور مستقل و متفاوت از يكديگر در گروه فعلي ايفاي نقش مي كنند.