بررسي مقايسه‌اي ويژگي‌هاي واكه‌هاي زبان فارسي در دانش‌آموزان بينا و نابينا در چارچوب آواشناسي صوت‌شناختي

ضايعه بينايي، كودكان را از منبع مهمّي از اطّلاعات محروم مي كند كه اين مسئله مي تواند پيامدهايي بر مفاهيم اكتساب شده و همچنين توليد گفتار داشته باشد. هدف اوّليه پژوهش حاضر نشان دادن تأثير نابينايي بر ويژگي هاي واكه هاي توليد شده (شدّت، ارتفاع، زيروبمي، حركات زبان و لب) است. نتايج بررسي هاي صوت شناختي نشان داد كه آسيب بينايي مي تواند بر فضاي واكه اي و حركات لب و زبان تأثيرگذار باشد. 1728 نمونه آوايي به دست آمده از سه تكرار واكه‌هاي زبان فارسي را هشت گويشور بينا و هشت گويشور نابيناي ده تا پانزده ساله (ميانگين سنّي 1.69 ± 13) در شرايط نوايي يكسان توليد كرده اند. معني داري اثر متقابل بين نوع واكه و درجه بينايي در مقادير فركانس سازه دوم و سوم نشان داده شده است؛ همچنينافراد نابينا و بينا مساحت فضاي واكه اي متفاوتي دارند.نتايج تحليل داده ها نشان داد نابينايي بر گفتار تأثير مي گذارد. نتايج آزمون تعقيبي پژوهش حاضر كاملاً برخلاف پژوهش هاي پيشين پويايي بيشتر لب ها و حركات كمتر زبان در نابينايان را نشان مي دهد. نتايج نوشتار پيش رو برخلاف پژوهش يادشده نشان داد كه مساحت فضاي واكه اي در بينايان تنگ تر از نابينايان است و به اين دليل وضوح گفتار در نابينايان كمتر است.