بررسي اثربخشي آموزش ذهن آگاهي بر بهزيستي روانشناختي و تاب آوري زنان سرپرست خانوار

The Effectiveness of The Mindfulness Training on Psychological Well- Being and Resiliency of Female-Headed Household

زنان سرپرست خانوار به دليل تجربه فشارهاي مداوم و مزمن در معرض مشكلات روان شناختي قرار دارند. هدف پژوهش بررسي اثربخشي آموزش ذهن آگاهي بر بهزيستي روان شناختي و تاب آوري زنان سرپرست خانوار بود. طرح پژوهش از نوع شبه آزمايشي به شيوه پيش آزمون-پس آزمون و پيگيري با گروه گواه بود. جامعه آماري شامل تمام زنان سرپرست خانوار تحت پوشش مركز خيريه حضرت فاطمه زهرا (س) در سال 1396 بودند كه از ميان آنان، 30 نفر با توجه به معيارهاي ورود به پژوهش و به صورت تصادفي انتخاب شدند و در دو گروه آزمايش و گواه قرار گرفتند. گروه آزمايش تحت آموزش ذهن آگاهي به مدت 8 جلسه 90 دقيقه اي قرار گرفتند. از فرم كوتاه مقياس بهزيستي روان شناختي ريف (ريف، 1989) و مقياس تاب آوري (كانر و ديويدسون، 2003) استفاده شد. داده ها از طريق آزمون تحليل كوواريانس تجزيه وتحليل شدند. نتايج حاكي از اثربخشي آموزش ذهن آگاهي بر افزايش بهزيستي روان شناختي در مراحل پس آزمون و پيگيري (001/0P<) و همچنين تاب آوري در مراحل پس آزمون (001/0P<) و پيگيري (05/0P<) بود. ذهن آگاهي از طريق پذيرش و تجربه هيجانات، ايجاد خودآگاهي و اجتناب از الگوي تفكر خودكار باعث افزايش بهزيستي روان شناختي و تاب آوري تاثير مي گردد و مي تواند به عنوان آموزشي در راستاي توان بخشي و ارتقاي كيفيت زندگي آنان به كار گرفته شود.

Female-headed household (FHH) are exposed to psychological problems due to the experience of persistent and chronic pressure. The purpose of this study is to investigate the effectiveness of the mindfulness training on psychological well-being (PW) and resiliency of FHH. This quasi-experimental study was of pretest- posttest and follow-up control group design. The population included all FHH covered by Fatima Zahra's Charity Center in 2017 among whom, 30 cases were selected according to the inclusion criteria and random sampling and were placed in control and experimental groups. The Experimental group received eight 90 minute sessions based on mindfulness training. The short form of Reef psychological well-being scale (Reef, 1989) and Resiliency Scale (Connor & Davidson, 2003) were used. Data were analyzed by Analysis of covariance test. The results indicated the effectiveness of the mindfulness training on increasing PW in the stages of post-test and follow-up (P<0/001) as well as resiliency in the stages of post-test (P<0/001) and follow-up (P<0/05). Mindfulness increases the PW and resiliency by acceptance and experience of emotions, creation of self-awareness and the avoidance of pattern of automatic thinking and can be used as training in rehabilitation and improving the quality of life of FHH.