اثرات اقتصادي ورود گردشگران داخلي به قم (رويكرد داده ستانده دومنطقه اي)

The Economic Impact of Domestic Tourism Qom (Two Regional Input-Output Approach

توسعه گردشگري و اثر مثبت آن بر رشد توليد و اشتغال در سطوح ملي و منطقه ­اي همواره به لحاظ اقتصادي مورد توجه برنامه­ ريزان اقتصادي بوده است. شهر قم به دليل برخورداري از جاذبه ­هاي فرهنگي و مذهبي يكي از مهمترين مقصدهاي گردشگري ايران محسوب مي­شود. براساس گزارش مركز آمار ايران، اين شهر از نظر تعداد سفر انجام شده، در ميان بيست شهرستان مهم كشور در فصل بهار و تابستان 1390 با تعداد 3333834 سفر، بعد از مشهد، دومين رتبه را دارا بوده است. در همين راستا، هدف اصلي اين پژوهش سنجش ميزان اثربخشي گردشگري داخلي به استان قم بر اقتصاد استان قم و اقتصاد ملي با استفاده از رويكرد داده ستانده دو منطقه­ اي است. پايه­ هاي آماري تحقيق عبارتند از: جدول داده ستانده ملي سال 1390، هزينه گردشگران داخلي استان قم و اشتغال بخشي استان قم. براي اين منظور اولين مرحله تحقيق برآورد ضرايب داده ستانده دو منطقه ­اي (استان قم و ساير اقتصاد ملي) است كه با استفاده از روش غير آماري AFLQ محاسبه شده است. يافته­ هاي اين پژوهش نشان مي­دهند با ورود گردشگران داخلي به استان قم در سال 1390، توليد استان به ميزان 5625 ميليارد ريال (معادل 5/16 درصد ستانده استان قم) و اشتغال استان 22969 نفر (معادل 8/08 درصد كل اشتغال استان قم) افزايش يافته است. همچنين ورود گردشگران فوق در اقتصاد ملي به ميزان 7532 ميليارد ريال توليد و 26163 نفر شغل ايجاد كرده است.

Development of tourism and its positive effects on economic growth, employment and poverty alleviation at national and regional levels, has always been highlighted by economic planners. Due to its cultural and religious attractions the city of Qom is considered as one of the most important pillars of tourism in Iran.The study of socio-economic development of Qom province shows that the main development axis of the province is pilgrimage and tourism. The tourism industry can play a significant role in the socio-economic and even political life of the city of Qom because of the lack of water, the weakness of natural resources and limitations of agricultural and industrial sectors. According to the 2015 report by Statistical Center of Iran (SCI 2015), with more than 3- million trips, Qom province ranked second of domestic tourists’ arrival among the twenty most important cities in the spring and summer of 2011. This paper measures the impact of domestic tourism expenditures on both output and employment in Qom province and the rest of the economy (the national economy excluding Qom province), using two-regional input-output approach.