اصلاح روش DRASTIC در ارزيابي آسيب‌پذيري آبهاي زيرزميني با استفاده از دو روش تحليل حساسيت تك‌پارامتري SPSA و روش فرايند تحليل سلسله‌مراتبي AHP

ارزيابي آسيبپذيري آبهاي زيرزميني تأثيري كليدي در حفاظت و بهرهبرداري صحيح از اين منابع استراتژيك دارد. روش هاي گوناگوني براي ارزيابي آسيبپذيري پيشنهاد شده است كه متداول‌ترين آن مدل DRASTIC است. عبارت DRASTIC مخفف هفت پارامتر كنترل‌كنندۀ آلودگي در سيستم هيدروژئولوژيكي است. مشكل اصلي اين روش ثابت‌بودن ميزان رتبه و وزن پارامترهاي به‌كاررفته در اين مدل است. هدف اصلي پژوهش حاضر اصلاح وزنهاي اوليۀ مدل با دو روش تحليل حساسيت تكپارامتري SPSA و روش تحليل سلسله‌مراتبي AHP و در نهايت توليد نقشه با استفاده از قابليتهاي محيط نرمافزار ArcGIS طبق شرايط منطقۀ مطالعاتي است. دشت ياسوج واقع در جنوب غربي ايران به عنوان منطقۀ مطالعاتي انتخاب شد. با استفاده از شاخص غلظت نيترات 24 حلقه چاه واقع در محدودۀ مطالعاتي و محاسبۀ ضريب همبستگي پيرسون، درجه و ميزان ارتباط خطي بين نتايج روشها با واقعيت موجود در منطقه، محاسبه شد. روش SPSA با تخصيص وزن مؤثر هر پارامتر ورودي در هر پليگون و مقايسۀ آن با وزن تئوريك اختصاص‌يافته توسط مدل، بيشترين همبستگي را با نمونه هاي نيترات منطقه نشان داد. همچنين، در روش AHP بر پايۀ قضاوت كارشناسي، براي هفت پارامتر موجود در مدل براساس اهميت و كاركردي كه در تعيين آسيبپذيري آبخوان داشتند، نسبتهاي جديدي به كار گرفته شد و نتايج نسبت به مدل DRASTIC پايه بهبود يافت. نقشه هاي به‌دست‌آمده از تعيين آسيبپذيري پس از اجرا در نهايت ميتواند با بررسي منابع آلاينده در سطح زمين براي تعيين حريم كيفي و ارزيابي خطر آلودگي منابع آب زيرزميني استفاده شود.