معرفي و ارزيابي مدل رفتاري جديد در اتخاذ رفتارهاي اخلاقي پايدار برپايه تئوري انتخاب عقلاني

Introducing and Evaluating of New Behavioral Model in Consistent Ethical Behaviors Based on Rational Choice Theory

مشاهده‌ رفتارهاي اخلاقي در زندگي روزمره افراد، مغاير با ديدگاه‌هاي متعارف در حوزه‌ انتخاب عقلاني و نفع­جويي شخصي در تصميمات بوده است. با توجه به مفهوم رفتار عقلاني و هدف‌محور بودن رفتارهاي بشري، نياز به شناخت و تبيين رفتارهاي اخلاقي، بيش از پيش لازم و ضروري مي‌نمايد. در اين ميان، مهمترين تئوري موجود در پيش­بيني رفتار تجربي افراد يعني تئوري مطلوبيت انتظاري فاقد اتفاق نظر در برخورد با رفتارهاي اخلاقي و توضيح مكانيزم ظهور اين رفتارها در زندگي روزمره بوده است. مطالعات تجربي پيشين نيز توفيق كمتري در پيش‌بيني مطلوب نوسان رفتارهاي اخلاقي افراد در مدل‌هاي معرفي شده داشته‌اند. در اين مطالعه سعي شده است با استفاده از الگوي بهينه‌سازي اقتصاد خرد براي تخصيص منابع در دسترس، مدل رفتاري جديدي در راستاي تكميل مدل‌هاي رفتاري پيشين معرفي و شرايط ظهور رفتارهاي اخلاقي پايدار و منطقي تبيين شود. در ادامه جهت سنجش قدرت پيش‌بيني مدل رفتاري معرفي شده در خصوص كمك‌هاي انسان‌دوستانه مالي افراد، داده‌هاي نزديك به نودهزار نفر از 57 كشور جهان مورد ارزيابي قرار گرفته است. نتايج تجزيه و تحليل آماري حاكي از انطباق شواهد تجربي با مباحث و پيش‌بيني‌هاي مدل ارائه شده، است، به‌طوري كه طبق نتايج برآوردهاي تجربي، متغيرهاي اقتصادي قدرت توضيحي بهتري نسبت به ساير متغيرها در مدل رفتار اخلاقي پايدار و متغيرهاي فرهنگي و شخصيتي قدرت توضيحي بهتري نسبت به ساير متغيرها در مدل رفتار اخلاقي ناپايدار داشته‌اند.

Daily experiencing of ethical behaviors in human lives, contradicted common approaches in rational choice theories and self-interest oriented behaviors. So, these behaviors, based on goal orienting aspect of human behaviors, need to be more recognized and explained. Yet, the main theory of predicting rational human behavior, expected utility maximization theory, lacks unanimity towards dealing with ethical preferences and comparing theses preferences with material ones. Until know, despite of various descriptive studies, literature does not have transparent approach toward integrating material and ethical preferences and appearance conditions of ethical behaviors in rational decision making process. This study aims introducing a new behavioral model of consistent ethical behaviors based on rational choice theory. After then for evaluating predictive power of introduced model in context of empirical data, information for 90.000 persons from 57 countries was investigated. Analysis results show the conformity between empirical evidence and theoretical predictions of the model. end of abstract.