مقايسۀ اثربخشي درمان شناختي رفتاري با ذهن آگاهي بر روان درستي بيماران مبتلا به ديابت نوع دو

Comparison of the Effectiveness of Cognitive Behavioral Therapy with Mindfulness Training on Psychological Well-being in Patients with Type 2 Diabetes

زمينه: ديابت نوع دو يكي از بيماري ­هاي مزمني است كه به سبب مشكلات جسماني، احتمال ابتلا به اختلال­ هاي رواني را افزايش مي­دهد. از اين­ رو مداخلات روان­ شناختي، احتمالا مي ­توانند تغييرات مثبتي در شاخص­ هاي فعاليت ايمني و روان­ شناختي بدن ايجاد كنند. هدف: پژوهش حاضر با هدف مقايسۀ درمان شناختي رفتاري با ذهن­ آگاهي بر روان ­درستي بيماران مبتلا به ديابت نوع 2 انجام شد. روش: روش پژوهش از نوع نيمه­ آزمايشي با طرح پيش ­آزمون- پس­ آزمون سه گروهي بود. جامعۀ آماري، شامل كليه بيماران مبتلا ديابت به نوع 2 و عضو انجمن حمايت از بيماران ديابتي تهران در سال 1397 بود. از بين آنها 60 نفر به تصادف انتخاب شدند. پس از اجراي اوليۀ پيش ­آزمون روان­ درستي ريف (1989)، 48 نفر داراي كم ­ترين نمرۀ روان­ درستي، انتخاب و به تصادف در سه گروه (دو گروه آزمايشي و يك گروه كنترل) جايگزين شدند. داده­ ها از طريق تحليل كواريانس و آزمون تعقيبي بن ­فروني مورد تحليل قرار گرفتند. يافته ­ها: بر اساس نتايج حاصل، هر دو روش مداخلاتي شناختي رفتاري (0/05p<) و ذهن­ آگاهي (0/05p<) به­ طور معناداري موجب افزايش سطح روان ­درستي بيماران گرديد؛ اما ميزان تأثير مداخله­ هاي شناختي- رفتاري بر افزايش روان­ درستي بيشتر از آموزش­ هاي ذهن ­آگاهي بيماران بود (0/01p<). نتيجه­ گيري: بر اين اساس، مداخلۀ شناختي رفتاري با تغيير باورهاي بيمار، بهتر از مداخله رقيب به بيمار در فراگيري و تمرين مهارت­ هاي مقابله با مسائل رواني ناشي از بيماري كمك مي­ كند.

Background: The purpose of this study was to compare cognitive behavioral therapy with mindfulness on well-being in patients with type 2 diabetes. Aims: The research was semi-experimental with pre-test and post-test design of three groups. Method: The statistical population included all patients with type 2 diabetes and a member of the Charity Association for the Support of Diabetic Patients in Tehran in 2018. Among them, 60 were randomly selected and after the initial pre-test of Riff psychological well-being (1989), 48 subjects with the lowest score of psychological well-being were selected and randomly divided into three groups (two experimental and one Control group) were replaced. Data were analyzed by covariance analysis and Bonferroni post hoc test. Results: The findings showed that both cognitive-behavioral interventions (p<0.05) and mindfulness (p<0.05) significantly increased the level of psychological well-being in patients, but there was a significant difference between the effect of two psychological interventions on increasing psychological well-being in patients did not (p<0.01). Conclusions: Accordingly, cognitive-behavioral intervention by changing beliefs of patients, better than other interventions, help the patient to learn and practice the skills needed to deal with the psychological problems associated with the disease.