تأثير روش‌هاي مختلف محاسبه سرعت جوانه‌زني در ارزيابي قابليت جوانه‌زني غده اويارسلام ارغواني (Cyperus rotundus L.) و برآورد آستانه‌هاي دمايي

The Effect of Different Methods of Calculation of Germination Rate in Evaluation of Sprouting potential of Purple nutsedge (Cyperus rotundus L.) tuber and Estimation of Thermal Thresholds

اويارسلام ارغواني، به‌واسطه رشد و تكثير سريع از غده­هاي زير­زميني يكي از سمج­ترين علف‌هاي هرز در محيط­هاي زراعي مي­باشد. كسب اطلاعات در مورد شرايط محيطي كه رويش اندام­هاي رويشي را تنظيم مي­كنند، در پيش­بيني زمان ظهور علف‌هاي هرز چندساله مؤثر مي­باشند. به­منظور مقايسه قابليت جوانه­زني و تعيين آستانه­هاي دمايي (يا دماهاي اصلي) جوانه­زني غده­ها، چندين روش سرعت جوانه­زني مورد آزمون قرار گرفت. نتايج نشان داد كه روش­هاي عكس متوسط زمان جوانه­زني وعكس زمان رسيدن به 50 درصد جوانه­زني، روش مناسبي براي برآورد دماهاي اصلي جوانه­زني و همچنين ارزيابي قابليت جوانه­زني غده­ها تحت تأثير دماهاي مختلف نمي­باشند. بر اساس دو شاخص سرعت جوانه­زني (غده در روز-1) و سرعت جوانه­زني موزون شده (غده در روز-1)، به ترتيب دو دماي 25 و 30 درجه سانتي­گراد بهترين دماها بودند. از طرف ديگر، بر اساس روند شاخص گرمايي سرعت جوانه­زني (غده در درجه سانتي­گراد-1 در روز-1) بهترين دما، دماي 25 درجه سانتي­گراد مي­باشد. در ميان معيارهاي مختلف جوانه­زني، شاخص گرمايي سرعت جوانه­زني، به خاطر لحاظ كردن مقدار گرماي مورد استفاده، ارزيابي دقيق­تري براي بررسي پتانسيل جوانه­زني در ميان دماهاي مختلف مي­باشد. براي بررسي روند درصد جوانه­زني، سرعت جوانه­زني (غده در روز-1)، شاخص سرعت جوانه­زني (غده در روز-1) مدل دندانه­اي برازش بهتري نشان داد (83 /0 تا 99/ 0)، ولي براي بررسي روند شاخص گرمايي سرعت جوانه ­زني (غده در درجه سانتي­گراد-1 در روز-1)، مدل خطوط متقاطع، مدل برتر (76/ 0) بود. به‌طوركلي، دامنه دمايي كمينه، بهينه و بيشينه جوانه ­زني غده اويارسلام ارغواني به ترتيب بين 15 /7 تا 20 /9، 05/ 28 تا 62/ 32 و 43/ 0 4 تا 90/ 42 درجه سانتي­گراد تعيين شد.

Purple nutsedge, is one of the most burdensome weeds in the agroecosystems, due to the rapid growth and proliferation of underneath tubers. The tubers are the main means of propagation and distribution of Purple nutsedge. Information on environmental conditions that regulate the growth of the vegetative organs would help to predict the emergence time of perennial weeds. Several methods of germination were tested to compare the germination potential and determine the thresholds (the main temperatures) for germination of the tubers. The results showed that the ( ) and ( methods are not an appropriate index for estimating the temperature thresholds and evaluating sprouting potential. Based on germination rate (tubers per day -1) and weighted germination rate (tubers per day-1) indices, temperatures of 25 and 30°C were the best temperatures. On the other hand, based on the thermal germination rate index, (tuber per°C -1 per day-1) the best temperature is 25°C. Among indices, the thermal germination rate index is a more justified assessment for precise description of sprouting potential versus temperature due to take into account the amount of used heat. In order to study the germination percentage, germination rate, weighted germination rate, Dent-like model showed better fit (R2 adjusted =0.83 to 0.99) but for study of the thermal germination rate index segmented model was superior model (R2 adjusted =0.76). In general, the minimum, optimal and maximum range of germination of Purple nutsedg was determined to be between 7.51 to 9.20, 28.5 to 32.62, and 0.43 to 42.49 ° C, respectively.