مقايسه اثربخشي تصويرسازي ذهني دستوري با بازپردازش و كاهش استرس مبتني بر ذهن‌آگاهي بر بيخوابي و افكار خودآيند منفي زنان مبتلا به سرطان

Comparing The effectiveness of imagery rescripting and reprocessing therapy and mindfulness based stress reduction on insomnia and negative automatic thoughts in cancer women

مقدمه: اين پژوهش به منظور مقايسه اثربخشي تصويرسازي ذهني دستوري با بازپردازش (IRRT) و كاهش استرس مبتني بر ذهن­آگاهي (MBSR) بر بيخوابي و افكار خودآيند منفي زنان مبتلا به سرطان انجام شده است. روش: روش تحقيق اين پژوهش نيمه­آزمايشي و با طرح پيش ­آزمون – پس ­آزمون با گروه كنترل بود. با استفاده از پرسشنامه­ هاي افكار خودآيند منفي كندال و هولون و شدت بيخوابي مورين 42 نفر از زنان مبتلا به سرطان كه از بيخوابي و افكار خودآيند منفي در رنج بودند، بطور تصادفي ساده انتخاب و بطور داوطلبانه در دو گروه آزمايشي و يك گروه كنترل (هر گروه 14 نفر) جايگزين شدند. گروه آزمايشي اول 7 جلسه (هفته­ اي يك بار) فنونIRRT را بر اساس بسته آموزشي اسموكر دريافت كرد. گروه آزمايشي دوم 8 جلسه (هفته­ اي يك بار) فنون MBSR را بر اساس بسته آموزشي كابات-زين دريافت كرد و گروه كنترل آموزشي در اين زمينه دريافت نكرد. پس از اجراي IRRT و MBSR ، مجدداً افكار خودآيند منفي و بيخوابي اعضاي هر سه گروه مورد اندازه ­گيري قرار گرفت. يافته­ ها: از تحليل كوواريانس چندمتغيري (مانكوا) براي تحليل داده ­ها استفاده شد. F محاسبه شده براي متغيرهاي افكار خودآيند منفي و بيخوابي در هر سه گروه تفاوت معنادار را نشان داد. همچنين IRRT در كاهش افكار خودآيند منفي مؤثرتر از MBSR بوده است. اما در مورد بيخوابي بين دو روش درماني تفاوت معناداري يافت نشد. نتيجه ­گيري: بطور كلي اين پژوهش حاكي از اين است، روش IRRT و MBSR را مي­ توان مداخله ­اي مؤثر در كاهش افكار خودآيند منفي و بيخوابي زنان مبتلا به سرطان به حساب آورد.

Objective: The present research aimed at examining the comparison the effectiveness of imagery rescripting and reprocessing therapy and mindfulness-based stress reduction on insomnia and negative automatic thoughts in cancer women. Method: This research method was semi experimental with pretest-posttest design. Using Kendal & Hollon`s negative automatic thoughts and Morien`s insomnia intensity questionnaires, 42 women of cancer who had negative automatic thoughts and insomnia were randomly selected and were voluntarily assigned in two experimental and one control group (each group was 14). The first experimental group received 7 sessions IRRT techniques based on the Smoker`s educational package (once a week) and the second experimental group received 8 sessions MBSR techniques based on the Kabat-Zinn’s educational package (once a week) and the control group did not receive any training in this field. After executing the IRRT and MBSR, negative automatic thoughts and insomnia of the members of the three groups were measured again. Results: Multivariate covariance analysis (Man Cova) was used to analyze data. Calculated F for negative automatic thoughts and insomnia showed a significant difference in all three groups, also IRRT has also been more effective in reducing negative automatic thoughts than MBSR but these two therapeutic methods have no significant difference in insomnia. Conclusion: In general, this research indicated that the IRRT and MBSR method can be considered an effective intervention in reducing negative automatic thoughts and insomnia in women with cancer.