بررسي روابط ساختاري بين باورهاي شناختي و نشانه‌هاي اختلال وسواس فكري – عملي

The Study of Structural Relations between Cognitive Beliefs and Obsessive-compulsive Disorder Symptoms

هدف پژوهش حاضر بررسي رابطه ساختاري بين باورهاي شناختي با نشانه هاي اصلي اختلالات وسواس فكري عملي شامل تميزي، وارسي، احتكار و نظم بود. از بين دانشجويان ترم اول سال تحصيلي 94-93 دانشگاه مازندران نمونه اي به حجم 367نفر بر اساس روش نمونه گيري تصادفي خوشه اي انتخاب شدند و پرسشنامه هاي باورهاي وسواسي، آميختگي فكر و عمل و پرسشنامه بازنگري شده وسواسي اجباري را تكميل نمودند. داده ها با استفاده از روش تحليل عاملي تأييدي جهت ارزيابي برازندگي الگوهاي اندازه گيري و سپس روش مدل يابي معادله ساختاري به منظور بررسي برازندگي الگوهاي ساختاري تحليل شد. نتايج حاصل حاكي از آن است كه در مدل تأييد شده در اين تحقيق آميختگي فكر عمل رابطه مستقيم با مسئوليت / بيش ارزيابي تهديد دارد و مسئوليت / بيش ارزيابي هم به صورت مستقيم با نشانه هاي وارسي و تميزي و هم از طريق اهميت / كنترل افكار و كمال گرايي / عدم قطعيت با نشانه هاي تميزي، وارسي و نظم ارتباط دارد. در نهايت، مسير علي رابطه بين باور كمال گرايي/قطعيت فقط با نشانه تميزي به لحاظ آماري معنادار است. همچنين هيچيك از باورهاي مذكور ارتباط معناداري با نشانه احتكارندارد. نتايج اين تحقيق حاكي از آن است آميختگي فكر عمل با واسطه ساير باورهاي شناختي با نشانه هاي وسواس ارتباط دارد و همچنين مسئوليت / بيش ارزيابي تهديد هم به عنوان متغير واسطه اي مهم و هم به صورت مستقل با نشانه هاي وارسي و تميزي ارتباط دارد. در مجموع به نظر مي رسد كه باورهاي شناختي مذكور با نشانه هاي وارسي و تميزي وسواسي ارتباط دارند تا نشانه هاي نظم و احتكار وسواسي.