تبيين آموزه‌هاي اخلاقي قرآن در خيالي‌نگاري‌هاي مذهبي

نسبت ميان هنر و اخلاق همواره از مهم ترين و بنيادي ترين مباحث نظري هنر بوده است. خيالي نگاري يكي از سبك‌هاي نقاشي عاميانۀ ايراني است كه قدمت (آثار اسلامي شيعي) آن به دوران آل‌بويه مي‌رسد و پيوندي مستقيم با دين و اعتقادات مردم ايران دارد. هريك از روايت‌هايي كه در نقاشي‌هاي خيالي‌نگاري تصوير شده، منظور و هدفي داشته و درپي بيان مضموني بوده است، كه با مطالعاتي رويكردمحور مي توان به خوانش نظام مند اين آثار پرداخت. در تحقيقاتي كه تاكنون انجام پذيرفته، از منظر اخلاق قرآني به چيستي اين مضامين از منظر اخلاق قرآني پرداخته نشده است. در اين مقاله، براي تعريف اخلاق، مباني انسان شناختي اخلاق و ارتباط آن با هنر از نظريات علامه طباطبايي بهره مند گرديده، تا با بهره گيري از روش توصيفيتحليلي و مباني پارادايمي تفسيريفلسفي به اين پرسش اصلي پاسخ  دهد كه خيالي نگاري هاي مذهبي بر اساس كدام مباني اخلاقي شكل گرفته اند؟ همچنين هدف دست يابي به اصول اخلاقي ذكر شده در اين نقاشي ها است. در همين راستا پس از بيان دسته اي از مباني نظري به بيان مفاهيم و مباني انسان شناسي اخلاقي علامه طباطبايي به بررسي عوالم سه گانه و عوامل سعادت انسان و نمود آن در نمونه هايي از خيالي نگاري هاي مذهبي پرداخته كه در قالب جداولي ارائه شده است. بر اساس بررسي هاي انجام شده مي توان نتيجه گرفت، با اقتباس از نگاه قرآني علامه، يكي از بايسته هاي خيالي نگاري هاي مذهبي، به‌نمايش‌درآوردن آموزه هاي اخلاقي اسلامي و قرآن است و خالقان اين آثار با آگاهي از آموزه هاي اخلاقي و مباني اسلام به خلق اين آثار پرداخته اند و اين نقاشي ها كاربردي رسانه اي جهت آموزش اين اصول اخلاقي در ميان عوام جامعه داشته است.