بررسي مفهوم سلم و همزيستي مسالمت آميزاز نظر ملاهادي سبزواري در مقايسه با مولانا و حافظ

Concept of Salaam (peace) and Peaceful Cooperation in Mulla Hadi Sabzevari’s View Compared to that of Rumi and Hafez

آرامش در رفتار و گفتار حكيم سبزواري محصول ، انديشه صلح گرايانه و مسالمت آميز اوست. هدف مقاله نمايش تاثيرصلح و همزيستي در رفتار گوينده سخن است. اين مساله از دوستي حكيم، با مولانا و حافظ نشات مي گيرد. اين مقام اخلاقي و عرفاني حاصل نشد، مگر مصايب گوناگون ، چون بيماري، قحطي ،جنگ هاي داخلي ،فتنه باب و جنگ هاي تفليس و فاجعه كرمان، جنگ ده ساله با روسيه سرزمين هاي شمال غرب ايران را از كشور جدا كرد. در اين عصر انديشه حكيم سبزواري بر دوره قاجاري سايه افكنده و خردگرايي بر افكار ستيزه جويانه حاكم مي شود. درنگاه حكيم رايحه صلح و دوستي جايگزين جنگ و مخاصمه است. مساله مورد بحث اين كه چرا حكيمان، شاعران و عارفان از ديگران صلح دوست ترند. اين مفهوم در انديشه حكيم تحت تاثير حكمت متعاليه ملاصدرا با شعر مولانا و حافظ مضاعف مي شود. اين نوشتار به شيوه كتابخانه اي به بررسي علت قرابت مردم با عارفان مي پردازد. اين حركت وقتي به سر انجام مي رسد كه حكيم سبزواري خرد گرايي را در اشتي با فلسفه به كار مي گيردو با عمل به نكات اخلاقي و ادبي به نحوي عمل مي كند. كه مردمان آن دوره در جنگ سالار الدوله خانه اورا محل امن و بسط از دو طرف نزاع قرار مي دهند.

Serenity in the behavior and speech of Hakim Sobzavari is a product of his peaceful thought. The current paper aims at illustrating the effect of the peacefulness and symbiosis of the speaker's behavior. This issue comes from Hakim friendship with Rumi and Hafez. This moral and mystical position may not be achieved unless for the experience of various disasters such as diseases, famine, civil war, Bob insurrection, Tbilisi Wars and catastrophic wars of Kerman, the ten-year war with Russia separating the lands of northwest Iran from the country. In this age Sabzevari's wisdom prevails the Qajar era and rationalism dominates militant thoughts. In Hakim view, the fragrance of peace and friendship is a substitute for war and conflict. The argument is that why wise men, poets and mystics are more peaceful than others. This concept is doubled in Hakim thought influenced by Mulla Sadra's transcendent wisdom as well as the poetry of Rumi and Hafez. This paper studies the cooperation of mystics and people using library sources. This move occurs when Hakim Sabzevari wields rationalism in the pursuit of philosophy and adheres to decent ethical behaviors in a time when people of the both conflicting parties seek refuge at Salar Al-dole home.